Hawańczyk - inaczej znany jako biszon hawański lub bichon havanaise - to rasa stosunkowo mało powszechna w Polsce. Prawdopodobnie wynika to z faktu, że pojawiła się ona w naszym kraju dosyć późno, bo dopiero na początku tego stulecia. Jednak nieduża popularność hawańczyków nie umniejsza wcale ich licznych zalet- są to bowiem psy bardzo towarzyskie, przyjazne i łatwe w wychowaniu. Dobrze odnajdują się w mieszkaniu, lubią dzieci i inne zwierzęta, a średnia długość ich życia wynosi nawet 15 lat. Warto więc zapoznać się bliżej z wyglądem, temperamentem, wymaganiami oraz fascynującą historią tej rasy.
Hawańczyk – wygląd i opis rasy
- Rozmiar: mały
- Wysokość w kłębie: 23-27 cm
- Masa: 5-7 kg
- Sierść prosta lub pofalowana, miękka; z długim włosem (do 18 cm długości); umaszczenie białe, brązowe, szare, beżowe (z dopuszczalnymi łatami)
- Długość życia: 14-15 lat
Hawańczyk – wzorzec rasy
- Kraj pochodzenia: basen morza śródziemnego (wybrzeża hiszpanii oraz włoch), ale rozwój rasy miał miejsce na kubie.
- Klasyfikacja fci: grupa 9 (psy ozdobne i do towarzystwa); sekcja 1 (bichony i rasy pokrewne); nie podlega próbom pracy.
- Wrażenie ogólne: pies mały, niski, z obfitą i długą sierścią; krzepki i proporcjonalny, o krótkich łapach i kształcie ciała zbliżonym do prostokąta.
- Usposobienie: żywy i wesoły; czuły oraz przyjacielski w stosunku do ludzi, lubiący dzieci; łatwy do wyszkolenia w kierunku psa stróżującego.
- Głowa: płaska i szeroka czaszka, zaokrąglona z tyłu i kwadratowa z przodu oraz z boków; ciemny (czarny lub brązowy) nos, zwężająca się kufa, nożycowany zgryz o pełnym uzębieniu; duże, ciemne (brązowe lub migdałowe) oczy; opadające, wysoko osadzone uszy o owłosieniu w postaci frędzli; długość odcinka łączącego stop i guz potyliczny odpowiada długości kufy.
- Szyja: umiarkowanie długa.
- Tułów: o długości, której stosunek do wysokości w kłębie wynosi 3:4; grzbiet prosty; opadający zad; podkasany brzuch i dobrze wysklepiona klatka piersiowa.
- Ogon: o owłosieniu tworzącym frędzle, może być łukowaty lub zawijać się wysoko na grzbiecie.
- Kończyny: odpowiednio ukątowane i równoległe; o silnym kośćcu; pozwalają na swobodny i lekki chód.
- Włos: podszerstek rozwinięty w niewielkim stopniu, szata o długim, jedwabistym włosie (prostym lub pod postacią loków); dopuszczalne umaszczenie obejmuje barwę płową, brązowo- rudą, czarną oraz białą- możliwe również łaty w wymienionych odcieniach.
- Wady: długość kufy nierówna długości czaszki; nieodpowiednia długość tułowia; prosty ogon; owłosienie krótkie lub po zabiegach fryzjerskich; agresja; wady powiek i inne wady fizyczne oraz psychiczne.
Hawańczyk – charakter
Charakter hawańczyka sprawia, że jest to pies łatwy do wychowania i ułożenia- idealnie nadaje się więc dla początkujących właścicieli.
Przedstawiciel tej rasy jest z założenia wesoły, żywy i inteligentny. Bardzo lubi pracę z człowiekiem, szybko się uczy oraz nie ma skłonności agresji. Cechują go duże zasoby czułości oraz przyjazne nastawienie, hawańczyk dobrze dogaduje się z dziećmi oraz innymi zwierzętami.
Jest psem czujnym, ale i otwartym na osoby spoza swojej rodziny. Nie wykazuje tendencji do szczekania, o ile zostanie zapewniona mu odpowiednia socjalizacja oraz zaspokojone zostaną podstawowe potrzeby hawańczyka (a więc potrzeba ruchu, czy kontaktu z właścicielem).
Hawańczyka można więc określić jako serdecznego, budzącego sympatię kompana, który świetnie odnajdzie się w roli psa do towarzystwa.
Hawańczyk – długość życia
Długość życia hawańczyka wynosi nawet 14-15 lat. Są to więc psy długowieczne, warto dołożyć jednak wszelkich starań, żeby dodatkowo wydłużyć tę średnią. Aby nasz pupil mógł jak najdłużej cieszyć się dobrym zdrowiem, należy pamiętać o regularnych wizytach u lekarza weterynarii, systematycznie szczepić i odrobaczać czworonoga oraz zabezpieczać go przed ektopasożytami.
Dobrze jest również zainwestować w dobrą jakościowo karmę, co pozwoli uniknąć problemów z niedoborem składników odżywczych, witamin czy minerałów oraz zapobiegnie rozwojowi wielu schorzeń na tym tle. Żywienie adekwatne do zapotrzebowania naszego psa oraz zapewnienie mu odpowiedniej ilości ruchu, pomoże zapobiec rozwinięciu się nadwagi u pupila oraz wtórnym problemom stawowym. Równe ważne jest dbanie o dobrostan psychiczny zwierzęcia, poświęcanie mu odpowiednio dużej ilości czasu oraz redukowanie niepotrzebnego stresu.
Hawańczyk – zdrowie
Hawańczyki są stosunkowo zdrową i długowieczną rasą, która wykazuje jednakże predyspozycję do następujących schorzeń:
- Sebadenitis (łojotokowe zapalenie gruczołów łojowych)- choroba autoimmunologiczna, w przebiegu której limfocyty atakują komórki skóry produkujące łój. Prowadzi to do zapalenia oraz zniszczenia komórek łojowych, w wyniku czego zanika warstwa tłuszczowa pokrywająca naskórek, sierść wypada a skóra staje się sucha i zaczyna wydzielać nieprzyjemną woń.
- Zwichnięcie rzepki - związane z nieprawidłowym umiejscowieniem guzowatości piszczelowej, które stanowi przyczep więzadła prostego rzepki. W wyniku tego, dochodzi do wysunięcia się rzepki poza bloczek kości udowej. Zwichnięcie objawia się pod postacią zapalenia, uszkodzenia chrząstki lub nawet zerwania więzadła. Schorzenie to wiąże się z dużym bólem.
- Choroba Legg Calve Perthesa- aseptyczna martwica głowy kości udowej; w wyniku tego schorzenia kość udowa traci swój anatomiczny kształt. To z kolei prowadzi do kulawizny, objawów bólowych oraz charakterystycznego trzeszczenia słyszalnego przy poruszaniu się zwierzęcia. Choroba dotyczy psów, które jeszcze nie osiągnęły dojrzałości- do martwicy głowy kości udowej dochodzi w czasie wzrostu kości.
- Postępujący zanik siatkówki, który skutkuje ślepotą. Jest to zaburzenie będące wynikiem nieprawidłowego rozwoju pręcików i czopków oraz wadliwego ich funkcjonowania. W przebiegu tej choroby można zaobserwować stopniowe pogarszanie się wzroku psa, nadmierne rozszerzenie źrenic oraz ogólne zagubienie czworonoga, zwłaszcza na nieznanym terenie. Jest to choroba nieuleczalna, przekazywana genetycznie. Psy cierpiące na postępujący zanik siatkówki powinny więc być bezdyskusyjnie eliminowane z rozrodu.
- Zaćma (katarakta)- postępujące zmętnienie soczewki. Soczewka traci z wiekiem przezierność, przepuszcza mniej światła i dochodzi do stopniowego pogorszenia wzroku zwierzęcia.
- Osteoarthritis- choroba zwyrodnieniowa stawów; objawia się ona między innymi utykaniem, bólem oraz mniejszą aktywnością fizyczną. Pies może mieć również problem z takimi czynnościami jak bieganie, skakanie czy wchodzenie po schodach.
- Dziedziczna głuchota wrodzona - brak możliwości odbierania bodźców dźwiękowych, możemy podejrzewać chorobę, gdy pies nie reaguje na nasze komendy, dzwonek do drzwi, gwizdanie i inne charakterystyczne dźwięki.
Hawańczyk – pielęgnacja
Jeżeli chodzi o pielęgnację szaty hawańczyka, zabronione jest jej trymowanie, podcinanie oraz inne zabiegi fryzjerskie. Dopuszcza się jednak delikatnie przycięcie włosów na czole, pysku oraz łapach, jeżeli poprawia to komfort życia psa. Szata czworonoga tej rasy ma również tendencję do splątywania i tworzenia kołtunów, dlatego należy ją regularnie wyczesywać (możemy wykorzystać w tym celu szczotkę z naturalnego włosia oraz odżywkę ułatwiającą rozczesywanie). Dobrą wiadomością dla właściciela jest fakt, że hawańczyki gubią sierść w bardzo niewielkim stopniu.
Ponieważ psy tej rasy są prawie pozbawione podszerstka, źle znoszą mrozy - w przypadku niskich temperatur, warto zainwestować w przeznaczone dla zwierząt ubranka.
Aby uniknąć drażnienia oczu przez włosy, należy spinać je za pomocą spinki czy gumki. Dobrze jest również regularnie podcinać pazury pupila oraz - w razie potrzeby - kąpać go przy użyciu delikatnych szamponów.
Należy oczywiście pamiętać także o higienie jamy ustnej. Utrzymanie uzębienia czworonoga w dobrym stanie jest ważne nie tylko ze względów estetycznych, ale również z uwagi na dobre samopoczucie hawańczyka oraz zapobieganie wtórnym chorobom (np. chorobom serca). Zęby psa możemy czyścić za pomocą szczoteczki i specjalnej pasty, a także przeznaczonych do tego chusteczek czy gryzaków dentystycznych.
Właściciel hawańczyka powinien również regularnie kontrolować stan uszu swojego zwierzęcia oraz udać się do lekarza weterynarii na opróżnianie gruczołów okołoodbytowych psa, jeżeli jest to konieczne.
Hawańczyk – żywienie
Stojąc przed wyborem odpowiedniej diety dla naszego hawańczyka, mamy do wyboru wiele opcji żywieniowych. Możemy bowiem zdecydować się na komercyjną dietę gotową, jedzenie przygotowywane w domu czy dietę typu BARF. Mamy do wyboru również pokarm mokry oraz suchy. Warto przetestować, ile kosztuje każda opcja, która jest dla nas najwygodniejsza i co odpowiada naszemu pupilowi- hawańczyki są znane bowiem ze swojej wybredności.
Ważne jest jednak, żeby wybrana przez nas dieta pokrywała zapotrzebowanie psa na wszystkie składniki odżywcze. Gotowa karma powinna być oznaczona jako „pełnoporcjowa”, a jedzenie przygotowywane w domu czy oparte na surowych składnikach- uzupełnione o odpowiednią suplementację.
Z uwagi na predyspozycję hawańczyków do zwichnięcia rzepki, można dodawać do pożywienia suplementy stawowe, które mają pozytywny wpływ na stan chrząstek oraz przeciwdziałają powstawaniu zapalenia w obrębie stawów. Ułatwiają one również leczenie zwichnięcia rzepki oraz działają przeciwbólowo.
- Dzienne spożycie kalorii hawańczyka nie powinno przekraczać jego dobowego zapotrzebowania - w przeciwnym wypadku łatwo możemy doprowadzić do otyłości naszego czworonoga.
- Z uwagi na szybki metabolizm psów małych ras, hawańczyka należy karmić częściej, a małymi porcjami.
- Oczywiście, pies powinien zawsze mieć dostęp do świeżej wody.
Hawańczyk – szkolenie i wychowanie
Jak już wspomniano wyżej, wychowanie oraz szkolenie hawańczyka nie należą do szczególnie wymagających zadań. Z reguły przedstawiciele tej rasy chętnie i szybko się uczą, nie sprawiają problemów wychowawczych ani nie okazują skłonności do dominacji. Warto jednak już od wczesnych tygodni rozpocząć tresurę naszego pupila oraz przyłożyć dużą wagę do jego socjalizacji- z pewnością zapobiegnie to wielu problemom behawioralnym.
Hawańczyk, pomimo swoich niewielkich rozmiarów, wykazuje dużą chęć ruchu. Nie jest ona trudna do zaspokojenia- wystarczy, że regularnie znajdziemy czas na odpowiednio długie spacery, wspólną zabawę, czy naukę sztuczek. Przedstawiciele omawianej rasy dobrze radzą sobie w takich psich sportach, jak agility. Z uwagi na swoje krótkie kończyny, nie będą jednak dobrym towarzystwem dla swojego właściciela podczas joggingu czy długodystansowych wędrówek.
Nie można zapominać o olbrzymiej potrzebie czułości, którą powinien codziennie dostawać nasz psi przyjaciel. Wychowanie hawańczyka powinno opierać się nie tylko na stawianiu psu jasnych granic i stanowczości właściciela, ale również cierpliwości i sprawiedliwym traktowaniu. Pozytywne metody szkolenia, bazujące na nagrodach w postaci przysmaków czy pochwał, z pewnością przyniosą najlepsze efekty wychowawcze.
Hawańczyk – szczeniaki i hodowla
Jeżeli już mamy pewność, że hawańczyk będzie psem dla nas, nasuwa się seria pytań- gdzie szukać psa tej rasy? Ile kosztuje szczeniak hawańczyka? A może lepszy będzie dorosły pies? Jak wygląda proces adopcji zwierzęcia?
Jeśli jesteśmy zdecydowani na wzięcie szczenięcia, należy dokonać takiego zakupu z renomowanej hodowli, zrzeszonej w Polskim Związku Kynologicznym.
Przed zakupem szczeniaka należy sprawdzić, czy rodzice szczeniąt są przebadani w kierunku schorzeń typowych dla rasy. Takie badanie hodowlane powinno obejmować sprawdzenie wzroku oraz ewentualne stwierdzenie zwichnięcia rzepki u obojga rodziców (powtórzone w 1 i 3 roku ich życia).
Bardzo ważne jest bycie wyczulonym na tak zwane „pseudohodowle”. Często oferują one szczeniaki znacznie tańsze w stosunku do tych pochodzących od innych hodowców. Takie psy są jednak osobnikami bez rodowodu, niezgodnymi z wzorcem FCI ustalonym dla rasy, często chorowitymi i cierpiącymi na różnorakie zaburzenia behawioralne.
Warto jest również sprawdzić, jak wygląda ojciec i matka szczeniąt (a także jaki jest ich temperament), oraz czy hodowca wydaje się być szczerze zainteresowany dobrem swoich psów, a nie tylko zyskiem płynącym z ich rozmnażania.
Co ciekawe, psueudohodowle często oferują również psy rasy określanej jako „hawańczyk miniaturka”. W rzeczywistości jednak, są to osobniki otrzymane w wyniku krzyżowania słabych i małych rodziców, a taka rasa po prostu nie istnieje.
Jeżeli z kolei interesuje nas dorosły pies, warto poszukać swojego nowego przyjaciela w takich miejscach jak fundacje niosące pomoc czworonogom, czy schroniska. Psy oferowane przez takie instytucje są według prawa przeznaczone do adopcji, a nie do sprzedaży- możemy więc nie tylko zyskać wiernego przyjaciela na długie lata, ale również zaopiekować się nim całkiem za darmo.
Hawańczyk – cena
Cena szczenięcia hawańczyka waha się między 4 a nawet 6 tysiącami złotych. Nie jest to mała kwota, a należy przecież doliczyć również koszt wizyt weterynaryjnych, karmy, wyprawki dla szczenięcia, usług fryzjerskich, preparatów do odrobaczania czy zwalczania pasożytów zewnętrznych oraz wielu, wielu innych aspektów posiadania psa. Utrzymanie hawańczyka będzie stanowiło dla nas koszt co najmniej stu pięćdziesięciu złotych miesięcznie, dlatego przed zakupem szczenięcia warto zastanowić się, czy jesteśmy gotowi na takie zobowiązanie finansowe.
Hawańczyk – historia rasy, ciekawostki
- Przodkowie hawańczyków zostali sprowadzeni z basenu śródziemnomorskiego na Kubę, gdzie jednak- w wyniku politycznych konfliktów- populacja dawnych przedstawicieli rasy stopniowo wymarła. Część hawańczyków udało się nielegalnie przetransportować do Stanów Zjednoczonych- tam nastąpił dalszy rozwój rasy.
- W Hawanie, psy te towarzyszyły początkowo ludziom z elitarnych sfer. Kiedy doszło do zmian we władzy, stopniowo zanikała moda na hawańczyki, ponieważ kojarzyły się one społeczeństwu z poprzednimi rządzącymi.
- “Bichon havanaise” to uniwersalna nazwa hawańczyka- używana potocznie we wszystkich krajach świata.
- Haweńczyk należy do grupy bichonów razem z takimi rasami, jak maltańczyk czy bichon frise.
- Hawańczyki dotarły do Polski dopiero na początku XXI wieku. Obecnie w naszym kraju jest około 200 przedstawicieli tej rasy.
- Hawańczyki są bardzo popularne w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Niemczech, Skandynawii oraz Holandii.
- Rasa ta została oficjalnie uznana przez FCI w 1963 roku.
- Hawańczyk- z racji swojego niewielkiego linienia- uchodzi za rasę polecaną dla alergików. Jednak przed zakupem lub przygarnięciem psa tej rasy, należy sprawdzić jak reaguje nasz organizm na tego indywidualnego osobnika. Reakcje alergiczne często występują bowiem w odpowiedzi nie tylko na sierść, ale również naskórek czy ślinę psa.
Hawańczyk – dla kogo? Wady i zalety
Podsumowując, hawańczyk będzie dobrym wyborem dla Ciebie, jeżeli:
- Szukasz psa towarzyskiego, czułego i lubiącego kontakt z właścicielem
- Jesteś niedoświadczonym właścicielem lub szukasz psa łatwego do ułożenia
- Nie przeszkadza Ci wymagająca pielęgnacja sierści pupila
- Mieszkasz w bloku
- Lubisz aktywność fizyczną
- Jesteś w stanie poświęcić wystarczającą ilość czasu na zabawę z psem i wspólne spędzanie czasu
- Masz dzieci
- Masz inne zwierzęta
- Nie szukasz psa obronnego lub stróżującego
- Szukasz psa o niewielkich rozmiarach
- Jesteś przygotowany na koszt związany z utrzymaniem psa i nie przeraża Cię cena zakupu szczeniaka z renomowanej hodowli
- Szukasz psa długowiecznego i o dobrym zdrowiu
- Jesteś osobą starszą lub samotną
Jak widać, hawańczyk jest rasą odpowiednią praktycznie dla każdego - co nie zmienia faktu, że decyzja o zakupie psa powinna zawsze być głęboko przemyślana.
Autor
Redakcja RankingKarm.pl
