Padaczka u psa to złożona choroba neurologiczna, która charakteryzuje się napadami drgawkowymi. Jest ona spowodowana zaburzeniami w hamowaniu i pobudzaniu pracy mózgu, co prowadzi do napadowego pobudzenia neuronów w korze mózgowej i powoduje wystąpienie napadu drgawkowego. Psia padaczka z klinicznego punktu widzenia, może być zdiagnozowana kiedy wystąpią dwa lub więcej ataki drgawkowe, które nie były niczym sprowokowane i musi być pomiędzy nimi co najmniej 24 godzinna przerwa.
Psia padaczka – przyczyny i predyspozycje
Ataki padaczki u psa mogą być objawem choroby, albo schorzeniem same w sobie. Ze względu na przyczyny padaczki u psa, wyróżniamy najczęściej dwa rodzaje epilepsji:
- Padaczka wtórna (objawowa) jest to rodzaj psiej padaczki, w której napady padaczkowe są objawem innej choroby, najczęściej obserwujemy ją w przypadku przebiegu chorób dotyczących układu nerwowego (na przykład guz mózgu), ale także przy schorzeniach metabolicznych innych narządów: wątroby i nerek. Do ataku padaczki wtórnej może dojść też przy zatruciach.
- Padaczkę pierwotna/idiopatyczna, najczęściej jest ona uwarunkowana genetycznie, a jej dokładne przyczyny nie są jeszcze znane. Mózg psa ma prawidłową budowę, jednak jego praca jest zaburzona.
Padaczka idiopatyczna może występować u psów niezależnie od wieku. Jednak w jej przypadku pierwsze objawy padaczki u psa pojawią się często już w młodym wieku (pomiędzy 6 miesiącem a 5 rokiem życia). Z kolei atak padaczki u starego psa będzie najczęściej padaczką wtórną, która może być objawem występowania u nich innych schorzeń spowodowanych procesem starzenia się, jednak nawet jeśli wiemy, że jest to objaw innej choroby, padaczka u starego psa nie może być ignorowana.
Oczywiście jak w przypadku większości chorób, tutaj także możemy mówić o predyspozycjach genetycznych. Rasami predysponowanymi do występowania padaczki u psów to między innymi: pudle, boksery, owczarki belgijskie, berneńskie psy pasterskie, jamniki, sznaucery miniaturowe, cocker spaniele, labradory, bernardyny, golden retrievery, szpice niemieckie, setery irlandzkie, husky czy owczarki niemieckie. Oczywiście to, że jakiejś rasy nie ma na liście, nie oznacza, że psia padaczka u nich nie występuje.
Jak wygląda padaczka u psa?
Objawy padaczki u psa możemy podzielić na dwie następujące kategorie:
Napady częściowe, które nie wpływają na świadomość. Do tej grupy należą zaburzenia ruchowe, takie jak:
- asekuracyjny chód
- drżenie mięśni twarzy
- utrata kontroli nad pojedynczą kończyną
- przechylanie głowy
- objaw łapania muchy – kiedy zwierzę kłapie szczęką próbując złapać nieistniejącego insekta
Napady uogólnione, w którym dochodzi do sztywnienia ciała, a następnie do silnych drgawek. Przy napadzie uogólnionym psia padaczka może charakteryzować się nadmiernym ślinotokiem oraz problemami z nietrzymaniem moczu i kału. Epilepsja u psa w tym wypadku prowadzi do utraty świadomości oraz braku reakcji na jakiekolwiek bodźce ze środowiska zewnętrznego.
Często nie wiemy jak wygląda padaczka u psa. Atak padaczki u starego psa jak i młodego może przebiegać w kilku następujących fazach:
- faza prodromalna (zwiastun, prodrome),
- aura,
- faza właściwa napadu (ictus)
- faza postiktalna (popadaczkowa).
W pierwszej fazie dochodzi do zmiany zachowania, zwierzę może być nadpobudliwe, albo osowiałe. Faza ta może trwać zarówno kilka godzin jak i kilka dni, jest widoczna tylko u niektórych zwierząt i wskazuje nadchodzący atak padaczki u psa.
Następna faza aura, jest początkiem właściwego ataku drgawkowego. Trwa ona bardzo krótko (może trwać kilka sekund lub minut), a jaj objawy się bardzo zbliżone do pierwszej fazy zwiastunowej, przez co często są mylone.
Kolejna jest faza właściwa napadu, w której dochodzi do napadu drgawkowego. Atak drgawkowy składa się z dwóch etapów. Na początku ma miejsce utrata przytomności przez psa. Przez około pół minuty zwierzę leży ze sztywnymi kończynami, sztywnym i wygiętym łukowato ku tyłowi kręgosłupem oraz wstrzymanym oddechem. Następnie pies zaczyna ruszać kończynami, sprawiając wrażenie jakby biegał/pływał. Atak padaczki u psa trwa z reguły do 2 minut i mogą podczas niego występować na zmianę wspomniane wyżej objawy.
Ostatnią fazą po wystąpieniu ataku drgawkowego jest faza popadaczkowa, w której obserwujemy zachowanie psa po ataku padaczki. Na początku dochodzi do odpoczynku psa, następnie albo do powrotu do fizjologicznego, normalnego zachowania, albo do dezorientacji zwierzaka.
Diagnostyka psiej epilepsji
Pies, u którego podejrzewamy padaczkę powinien trafić do lekarza weterynarii, najlepiej do specjalisty w dziedzinie neurologii. Na wizycie zwierzak zostanie przebadany neurologicznie. Często następnym krokiem naszego weterynarza będzie chęć wykonania badaniach dodatkowych, żeby wykluczyć (lub też potwierdzić) przyczyny choroby, takimi badaniami mogą być: badanie krwi, moczu oraz płynu mózgowo-rdzeniowego, RTG i USG, rezonans magnetyczny lub tomograf komputerowy głowy. Bardzo często jeśli w żadnym z tych badań nie wyjdą nieprawidłowości, które mogłyby okazać się przyczyną padaczki objawowej, będziemy mówić o padaczce idiopatycznej. Niestety jest to diagnoza polegająca na wykluczaniu innych chorób, gdyż w weterynarii nie ma testów genetycznych, które pozwoliłyby na jednoznaczną diagnozę padaczki pierwotnej.
Atak padaczki u psa, jak możemy pomóc?
Epilepsja u psa jest stresującą sytuacją zarówno dla zwierzaka jak i jego opiekuna. Najważniejsze o czym trzeba pamiętać, to żeby zapewnić psi bezpieczeństwo podczas napadu drgawek. W pobliżu nie powinny znajdować się żadne przedmioty, które mogą zagrozić życiu lub bezpieczeństwu psa. Należy usunąć wszystkie rzeczy, którymi może się zranić. Jeśli atak padaczki odbywa się w wysokim miejscu, z którego upadek mógłby zagrozić zdrowiu psa, należy go przenieść na ziemie. Jednak jest to jedyna sytuacja, w której zwierzę można ruszać. Z racji tego, że epilepsja u psa to silne drgawki, można pod głowę psa podłożyć coś miękkiego jak koc, żeby chronić jego głowę przed uderzeniami. Pod żadnym pozorem nie wolno wsadzać nic do pyska naszego zwierzaka, ani też wyciągać jego języka na zewnątrz. Należy pamiętać, że atak padaczki u psa wiąże się z brakiem świadomości zwierzęcia, co mogło by spowodować nieświadome ugryzienie siebie, lub ręki swojego opiekuna.
Niewskazane jest podawanie jakichkolwiek leków na własną rękę, szczególnie tych doustnych, gdyż pies mógłby się zadławić. Jedyny wyjątek stanowią doodbytnicze czopki przeciwdrgawkowe przepisane przez lekarza weterynarii.
Padaczka u psa leczenie – jak jako właściciele psa możemy współpracować z lekarzem weterynarii?
Należy pamiętać, że nie ma jednego wzorca objawów i zachowania. To jak wygląda padaczka u psa może się różnić pomiędzy poszczególnymi osobnikami, ale także pomiędzy pojedynczymi atakami konkretnego psa. W celu dobrania przez lekarza jak najskuteczniejszego leczenia, warto prowadzić notatnik i zapisywać szczegółowy przebieg ataków. Przy prowadzeniu takiego dziennika należy pamiętać, żeby uwzględnić okoliczności, w której atak padaczki miał miejsce (na przykład czy atak był poprzedzony jakimś głośnym wydarzeniem), objawy padaczki u psa, które wystąpiły przy konkretnym ataku, ale także zachowanie psa po ataku padaczki. Te informacje są dla lekarza weterynarii bardzo ważne, gdyż wywiad przeprowadzony z opiekunem, jest jedną ze składowych przy dobraniu prawidłowego leczenia. Należy pamiętać, że zachowanie psa po ataku padaczki może być bardzo różne: lękliwość, zaburzenia poruszania się, ogólne zmiany w zachowaniu psa, ale też szybki powrót do prawidłowej kondycji. Dlatego nawet informacja, że zachowanie psa po ataku padaczki jest praktycznie od razu całkowicie normalne, jest czymś co należy zanotować i powiedzieć na wizycie lekarzowi weterynarii. Jeśli objawy padaczki u psa są trudne do opisania, można też nagrać filmik podczas ataku i pokazać go na wizycie.
Psia padaczka, leczenie
Leczenie padaczki u psa zależy od jej rodzaju i podłoża ataków. Przykładowo padaczka u starego psa, która najczęściej jest padaczką objawową może być wyleczona w momencie wyleczenia choroby podstawowej, na którą choruje zwierzę, a której objawem jest psia padaczka. W przypadku padaczki idiopatycznej, która jest już chorobą przewlekłą, konieczne jest przyjmowanie leków do końca życia psa.
Podstawowym lekiem, który praktycznie natychmiastowo przerywa atak padaczki u psa jest diazepam podany we wlewie dożylnym lub w postaci czopka doodbytniczego. Jednak leku tego nie można podawać długo, bo organizm bardzo szybko staje niewrażliwy na działanie substancji i lek przestaje być skuteczny. Dlatego do najczęstszych substancji używanych w długoterminowym leczeniu psiej padaczki należą fenobarbital i bromek potasu. Leki te są na tyle skuteczne, że umożliwiają ustabilizowanie, a niekiedy zatrzymanie występowania ataków padaczki, co zwiększa komfort życia psiego pacjenta. Jednak należy pamiętać, że leki należy podawać regularnie, żeby kuracja była skuteczna. Warto też profilaktycznie wykonywać badania krwi.
Jeśli chodzi o cenę leków na padaczkę u psa dużo zależy od wagi naszego pupila. Wiadomo im więcej waży nasz psiak tym większą dawkę substancji będzie musiał przejmować. Jednak powinniśmy się przygotować na kwoty rzędu kilkudziesięciu złotych za 10 tabletek fenobarbitalu.
Komfort życia psa z padaczką
Bardzo często przy współpracy właściciela i lekarza weterynarii udaje ustabilizować się padaczkę na tyle, żeby pies nie odczuwał na codzień zbędnego dyskomfortu życia. Właściciele, którzy pierwszy raz mają styczność z tą jednostką chorobową zastanawiają się czy padaczka u psa jest śmiertelna. Oczywiście, każda nieleczona choroba może doprowadzić do śmierci. Jednak pomimo tego, że padaczka idiopatyczna jest nieuleczalna i wymaga przyjmowania przez psa leków do końca życia, to odpowiednio wczesne wykrycie choroby poprawia jakość życia naszego pupila. Stałe monitorowanie epilepsji u psa i prawidłowo dobrane leczenie, potrafią sprawić, że ataki padaczki u psa nie będą praktycznie występować, albo będą pojawiać się ze zmniejszoną częstotliwością. Dzięki temu pies może przeżyć wiele lat w pełnym komforcie.
Autor
Redakcja RankingKarm.pl