Właściciele zwierząt domowych coraz częściej mocno angażują się w ochronę zdrowia swoich pupili, dzięki czemu ich życie staje się bardziej komfortowe. Jednym ze schorzeń, na którego temat wciąż zwiększa się świadomość jest anemia u kota. Czym jest i jakie są jej objawy? O tym dowiedzą się Państwo czytając poniższy artykuł.
Czym jest anemia u kota?
Anemia u kota, nazywana także niedokrwistością, to stan charakteryzujący się zmniejszonym poziomem hemoglobiny (HGB) w organizmie. Hemoglobina jest specyficznym białkiem zawartym w erytrocytach, czyli krwinkach czerwonych, odpowiedzialnym za transport tlenu z płuc do wszystkich tkanek w ciele zwierzęcia. Anemii, w zależności od jej przyczyny, mogą towarzyszyć różne zmiany w wynikach morfologii krwi – obniżony poziom erytrocytów (RBC – Red Blood Cells), zmiany objętości tych krwinek (MCV – Mean Corpuscular Volume) czy obniżony wskaźnik hematokrytu (HCT), tj. stosunku objętości erytrocytów do pełnej krwi.
U kotów wyróżnia się trzy formy anemii:
- anemia regeneratywna – wynikająca z utraty znacznych ilości krwi, np. na skutek wypadku, a także hemolityczna, czyli wynikająca z rozpadu erytrocytów, np. wskutek działania leków lub reakcji układu immunologicznego,
- anemia nieregeneratywna – charakteryzująca się nieefektywną i niedostateczną erytropoezą (procesem namnażania i różnicowania krwinek czerwonych z komórek macierzystych w szpiku), występująca np. przy chorobach szpiku kostnego, nerek czy układu wewnątrzwydzielniczego,
- anemia częściowo regeneratywna – związana z niedoborem żelaza, najczęściej diagnozowana u kocich sierot.
Anemia u kota – objawy
Objawy anemii u kota występujące w zachowaniu oraz wyglądzie są dość mało specyficzne. Mogą być to między innymi:
- zaburzenia łaknienia,
- spadek aktywności fizycznej,
- zmniejszenie zainteresowania otoczeniem,
- apatia i ospałość,
- nadmierna męczliwość.
Najbardziej charakterystycznym symptomem niedokrwistości są zmiany w wyglądzie błon śluzowych – ich blade lub bladożółte zabarwienie, którego przyczyną jest zmniejszona liczba erytrocytów. Inne medyczne objawy, które mogą występować przy niedokrwistości to:
- żółtaczka,
- krwawe wylewy,
- powiększenie węzłów chłonnych,
- wybroczyny punktowe,
- częstoskurcz,
- szmery sercowe,
- krwiomocz,
- palpacyjnie wyczuwalne powiększenie wątroby.
Zwykle anemia u kota diagnozowana jest na podstawie wyników badań krwi przeprowadzanych przez lekarza weterynarii. W wypadku podejrzenia anemii zawsze należy się z nim skonsultować i wprowadzać leczenie zgodne z jego zaleceniami.
Anemia u kota – przyczyny
Niedokrwistość u kota może mieć wiele przyczyn – z tego powodu lekarz weterynarii, stwierdzając anemię na podstawie wyników morfologii, musi przeprowadzić dokładny wywiad z właścicielem zwierzęcia. Oto kilka możliwych przyczyn anemii regenerytwnej:
- Utrata krwi – jest to najbardziej powszechny powód niedokrwistości. Do dużego ubytku krwi może dojść na przykład podczas poważnego wypadku, kiedy pupil dozna znaczących urazów zewnętrznych, bądź wewnętrznych. Inną możliwością jest krwawienie wewnętrzne spowodowane na przykład pęknięciem guzów na narządach. W takich przypadkach należy przede wszystkim określić źródło krwawienia, a następnie zatrzymać je i wprowadzić leczenie płynami.
- Rozpad erytrocytów – przy anemii hemolitycznej dochodzi do tak zwanej hemolizy, czyli rozpadu erytrocytów. Proces ten może mieć miejsce pozanaczyniowo lub śródnaczyniowo. Taki stan u kotów najczęściej ma podłoże immunologiczne i następuje na przykład podczas stosowania antybiotyków beta-laktamowych czy po szczepieniach. Anemia hemolityczna może wystąpić także u kocich noworodków. Dochodzi do niej, gdy kotka z grupą krwi B zostaje pokryta kocurem z grupą krwi A i rodzi młode z grupą krwi A lub AB. Jako że u kotów naturalnie występują przeciwciała przeciwko antygenowi krwi A – kotka wraz z siarą przekaże je kociętom. Zaatakują one ich krwinki czerwone, w wyniku czego dojdzie do wspomnianej niedokrwistości hemolitycznej, której objawem może być między innymi martwica końcówki ogona.
W wypadku anemii nieregeneratywnej przyczynami mogą być:
- Niedokrwistość chorób przewlekłych (NCP) – pojawia się wtórnie do wielu procesów zapalnych, nowotworowych, a także zwyrodnieniowych i niemalże nigdy nie prowadzi do rozwoju objawów klinicznych. Jej leczenie nie jest konieczne, ponieważ zwalczenie choroby pierwotnej spowoduje ustąpienie anemii.
- Choroby szpiku kostnego – są to między innymi nowotwory, hipoplazja oraz dysplazja. Mogą prowadzić nie tylko do niedoboru erytrocytów, ale także innych krwinek. Przebieg takich chorób obejmuje wyparcie prawidłowych komórek prekursorowych przez komórki nowotworowe lub zapalne. W celu stwierdzenia rodzaju zaburzenia, lekarz weterynarii powinien wykonać biopsję szpiku, rozpoznanie natomiast stawiane jest na podstawie badania cytologicznego lub histopatologicznego.
- Choroby nerek – niedokrwistość przy tego typu schorzeniach występuje bardzo często u starszych kotów, powyżej 10 roku życia. Nerki to narządy stanowiące główne miejsce syntezy erytropoetyny – bardzo ważnego hormonu pobudzającego proces tworzenia erytrocytów, czyli erytropoezę. U kotów z niewydolnością nerek, czas przeżycia krwinek czerwonych jest znacznie krótszy niż u zdrowych osobników. Leczenie niewydolności pozwala na poprawę parametrów krwi.
Anemia u kotów – choroby zakaźne
Przebieg niektórych chorób zakaźnych kotów charakteryzuje się niedokrwistością. Są to takie schorzenia, jak na przykład:
- Anemia zakaźna – jej postać kliniczna charakteryzuje się bardzo silną anemią. Wywołuje ją Mycoplasma haemofelis przenoszona przez krwiopijne pasożyty zewnętrzne, między innymi kleszcze. Jest to choroba niezaraźliwa i dotyczy głównie kotów wychodzących i żyjących na ulicy. Predysponowane do niej są osobniki o obniżonej odporności, na przykład zarażone FIV lub FeLV czy takie, które przeszły zabieg usunięcia śledziony. Objawy tej choroby to między innymi brak apetytu, osłabienie oraz powiększenie wątroby i śledziony. Leczenie anemii zakaźnej opiera się na antybiotykoterapii trwającej przynajmniej 3 tygodnie. W ciężkich przypadkach dodatkowow podaje się glikokortykosteroidy, a także stosuje się transfuzje krwi.
- Erlichioza (anaplazmoza) kotów – choroba, której wektorem są kleszcze z rodziny Ixodes. Może być wywoływana przez dwa rodzaje mikroorganizmów zaliczanych do riketsji – Anaplasma phagocytophilum oraz Anaplasma platys. Jest to choroba stosunkowo rzadko wykrywana u kotów, przy której oprócz niedokrwistości występuje także leukopenia oraz małopłytkowość. Jej objawy to między innymi gorączka, zmniejszenie masy ciałą, bolesność stawów czy powiększenie węzłów chłonnych. Leczenie erlichiozy polega na antybiotykoterapii z zastosowaniem tetracyklin.
- Zakażenie pierwotniakiem Cytauxzoon felis – jest to mikroorganizm występujący w niektórych rejonach Stanów Zjednoczonych. Narażone na niego są głównie koty wychodzące. Do zakażenia dochodzi poprzez ukąszenie kleszcza będącego nosicielem pierwotniaka. Objawy występujące u zakażonych kotów to między innymi duszność, gorączka oraz żółtaczka. W leczeniu schorzenia stosuje się płynoterapię, transfuzję oraz specjalne leki.
Anemia u kota – leczenie
Leczenie anemii u kota zależy przede wszystkim od jej przyczyny oraz stopnia zaawansowania. Istotny jest także ogólny stan zdrowia zwierzęcia. Należy pamiętać, że anemia sama w sobie nie jest chorobą, a objawem nieprawidłowych procesów w organizmie kota. Podstawą leczenia jest płynoterapia, a w wypadku niewydolności nerek również erytropoetyna. W cięższych przypadkach stosuje się przetaczanie krwi od kotów dawców.
Transfuzja krwi u kota
Transfuzje krwi wykonuje się nie tylko u ludzi, ale także u psów i kotów. W tym celu wykorzystuje się:
- krew pełną,
- mrożone osocze,
- osocze bogate w płytki krwi,
- koncentrat krwinek.
W weterynarii, tak samo jak w ludzkiej medycynie, istnieją banki krwi dla zwierząt, które pobierają krew od kotów dawców i przygotowują ją do przetoczenia kotom biorcom. Przygotowanie kota do transfuzji obejmuje pełne badanie kliniczne z pomiarem ciśnienia i kontrolę hematokrytu. Należy wykonać także próbę krzyżową, która wykluczy niezgodność antygenową krwi dawcy oraz biorcy. Jeśli próba krzyżowa nie wykaże niezgodności, krew jest ocieplana i podawana wlewem dożylnym.
Koty posiadają trzy możliwe grupy krwi – A, B oraz AB. Czynnik A występuje dużo powszechniej w świecie kotów niż czynnik B. Grupa krwi B występuje natomiast często w obrębie kilku określonych ras, między innymi devon rex czy kotów brytyjskich. Dobranie zgodnej grupy krwi jest bardzo ważne, ponieważ u kotów z grupą krwi B występują naturalnie przeciwciała przeciwko antygenowi A.
Przetaczanie krwi u kota to dość często przeprowadzana procedura, niosąca jednak ze sobą ryzyko powikłań. Niepożądane reakcje mogą wystąpić podczas transfuzji, bezpośrednio po niej oraz do 21 dni po zabiegu.
Koszt transfuzji krwi u kota zależy od indywidualnego cennika lecznicy weterynaryjnej. W celu ustalenia ceny jednostki krwi należy kontaktować się bezpośrednio z bankami krwi.
Podsumowanie
Anemia to stan mogący zagrażać pupilowi, który na nią cierpi. Z tego powodu warto kontrolować zdrowie swojego kota, a także obserwować jego zachowanie. Należy pamiętać, iż informacje na temat leczenia anemii u kota na forum internetowym nie zawsze będą rzetelne. Właściwe wyjście to wizyta u lekarza weterynarii i dokładne zbadanie pupila.
Autor
Redakcja RankingKarm.pl