Psy rasy tornjak pochodzą od bardzo starej lokalnej rasy molosowatych psów stróżujących z Bałkanów i jest to najstarsza rasa pochodząca z tego regionu. Były one wykorzystywane do obrony stad owiec, między innymi przed wilkami i innymi drapieżnikami. Jak na psa stróżującego przystało cechuje je czujność i nieufność do obcych, ale jednocześnie mają bardzo zrównoważony i miły charakter dla członków swojej rodziny.
Tornjak – wygląd i opis rasy
- Rozmiar: 58-72 cm
- Waga: 28-50 kg
- Sierść: długa i gęsta
- Długość życia: 11-13 lat
Charakterystyka:
- Aktywność: 4/5
- Chęć do zabawy: 3/5
- Inteligencja: 5/5
- Łatwość szkolenia: 5/5
- Terytorialność: 5/5
- Linienie: 4/5
- Kontakty z innymi psami: 5/5
- Kontakty z kotami: 5/5
- Kontakty z dziećmi: 5/5
Tornjak – wzorzec rasy
Ten bośniacko-chorwacki pies pasterski należy według klasyfikacji FCI do grupy 2 – pinczerów, sznaucerów, molosów i szwajcarskich psów do bydła oraz do sekcji 2.2 – do molosów typu górskiego. Nie podlegają one próbą pracy. Od dawnych czasów wykorzystywane jako psy stróżujące do pilnowania i obrony stad wypasanych owiec. Tornjak charakteryzuje się bardzo harmonijnym sposobem poruszania, w ruchu grzbiet pozostaje prosty a krok jest długi. Pies ten jest kłusakiem. Jak wygląda dorosły, wzorcowy tornjak z rodowodem? Charakteryzuje go:
- Mocna, proporcjonalna sylwetka,
- Prawie kwadratowy tułów,
- Owalna i głęboka klatka piersiowa,
- Szyja mocna, noszona nisko, sierść tworzy na niej obfitą kryzę,
- Wydłużona kufa, w proporcji 1 do 1 z mózgoczaszką,
- Duży, ciemno pigmentowany nos z szerokimi nozdrzami i idealnie prostym grzbiecie,
- Prostokątna kufa z ciemnymi i dobrze przylegającymi wargami,
- Ścisły zgryz nożycowy i mocne, długie szczęki,
- Oczy o ciemnej barwie i kształcie migdała, krawędzie powiek również ciemno pigmentowane,
- Osadzone wysoko średnie uszy o trójkątnym kształcie, załamane i wiszące, pokryte krótszym włosem,
- Mocne i dobrze kątowane kończyny,
- Długi, bardzo ruchliwy ogon z pióropuszem, w ruchu charakterystycznie wzniesiony powyżej grzbietu.
Jest to pies długowłosy z krótszymi włosami na twarzy i nogach, a najdłuższymi na zadzie. Gęsto porastający go włos jest długi i prosty, może trochę falować na łopatkach i grzbiecie. Na szyi tworzy wcześniej wspomnianą kryzę, a na udach tak zwane “portki” z długich i gęstych kęp sierści. Sierść zmienna zależnie od panujących warunków atmosferycznych, w zimę podszerstek staje się bardzo gęsty, długi i wełnisty. Jeśli chodzi o umaszczenie, obowiązkowym jego elementem są łaty. Powinny być one wyraźnie odgraniczone i w różnych jednolitych kolorach, ale barwa biała powinna pozostać dominująca. Według wzorca FCI cechami dyskwalifikującymi jest zbyt krótka sierść, jednomaścistość i albinizm, a także różnobarwne oczy.
Tornjak – charakter
Tornjak jednocześnie ma charakter walecznego stróża jak i oddanego przyjaciela rodziny. Są to psy opanowane, pewne siebie i posłuszne. Są doskonałymi stróżami domu, ponieważ są odważne, nieufne do obcych i nieprzekupne. Dla rodziny i bardzo dobrze znanych osób jest spokojny i przyjazny. Jak przystało na owczarka, jest to rasa inteligentna i posiadająca dobrą pamięć do poleceń, dzięki czemu jest łatwy do szkolenia.
Tornjak – długość życia
Tornjak jako masywny i duży pies żyje przeciętnie krócej niż psy mniejszych rozmiarów. Ich długość życia określa się w przedziale 11-13 lat, chociaż mogą żyć jeszcze dłużej jeśli będziemy o nie szczególnie dbać, pamiętając o:
- Regularnych wizytach i badaniach kontrolnych u weterynarza,
- Przestrzeganiu terminów szczepień i odrobaczeń,
- Dużą dawkę ruchu i wysiłku intelektualnego,
- Podawaniu odpowiednio dopasowanej karmy,
- Pilnowaniu psa na spacerach.
Tornjak – zdrowie
Tornjak jako rasa pierwotna nie jest obciążona żadnymi genetycznymi chorobami, ale ze względu na ich duży rozmiar mogą mieć problemy z dysplazją stawów, szczególnie biodrowych dlatego od szczeniaka należy zwracać uwagę żeby się nadmiernie nie przeciążały, na przykład chodząc nadmiernie po schodach i wypatrywać wczesnych objawów bolesności i sztywności.
Tornjak – pielęgnacja
Sierść psów rasy tornjak nie jest wymagająca w pielęgnacji i utrzymaniu, wystarczy regularne wyczesanie gęstego włosa i kąpiele, ale wyłącznie kiedy pies tego potrzebuje aby nie naruszać jego naturalnej bariery skóry.
Tornjak – żywienie
Ze względu na to, że psy te wywodzą się od psów mieszkających na zewnątrz i karmionych dość skromnie ubogą dietą, nawet obecnie tornjaki nie są wybredne i nie potrzebują dużej ilości białka w swojej diecie. Nadmiar tego składnika może się nawet okazać problematyczny i powodować zmiany w sierści. Dlatego dla psów tej rasy najbardziej odpowiednią dietą jest dieta ubogobiałkowa, można szukać odpowiednich dostępnych na rynku karm suchych lub mokrych, albo zagłębić się w tematyke karmienia psów barfem. Warto także zaznaczyć, że bośniacko-chorwackie psy pasterskie jedzą mniej niż podpowiadałby ich rozmiar. Optymalna ilość posiłków dla psów powyżej wieku szczenięcego to dwa posiłki, przy czym należy monitorować ich porcję kontrolując otłuszczenie ich żeber, które powinny być dobrze wyczuwalne. Najważniejszym jest aby kontrolować wagę już od wczesnego szczenięcego wieku, ponieważ jej przyrost mógłby bardzo obciążyć ich bardzo wrażliwe w okresie wzrostu stawy.
Tornjak – szkolenie i wychowanie
Tornjaki są bardzo inteligentnymi psami, dlatego ich wychowanie i szkolenie jest stosunkowo prostym zadaniem, z którym przy odpowiednim podejściu poradzi sobie nawet pierwszy właściciel psa. Można je wychować na idealnego psa rodzinnego, całkowicie łagodnego i oddanego swoim członkom rodziny, dlatego nadaje się idealnie dla rodzin z dziećmi, dla których będzie najlpeszym przyjacielem i stróżem. Psy tej rasy świetnie dogadują się z innymi psami i zwierzętami, nawet kotami, oczywiście przy właściwie przeprowadzonej od szczeniaka socjalizacji.
Tornjak – szczeniaki i hodowla
W Polsce istnieje kilka oficjalnych hodowli tej rasy, które sprzedaje szczeniaki tornjaka z rodowodem FCI. Jest to bardzo ważne żeby szukać psa właśnie z takiej hodowli, a nie od prywatnych osób prowadzących tak zwaną “pseudohodowle” – mimo że sprzedają one psy po mniejszej cenie, nie jest to bezpieczny zakup ponieważ często psy nie mają tam zapewnionych odpowiednich warunków życiowych i hodowlanych, a nawet mogą być chore.
Tornjak – ile kosztuje
Za szczeniaka tej rasy należy przygotować się na koszt rzędu 3-5 tysięcy złotych. Jeśli szukamy psa za darmo, można przeglądać rozmaite ogłoszenia fundacji i schronisk gdzie możemy znaleźć psa w typie rasy do adopcji, oczywiście bez rodowodu. Jednak taki piesek będzie kochał równie mocno co rasowy i będzie wdzięczny do końca życia za podarowanie mu kochającego domu.
Tornjak – historia rasy, ciekawostki
Rasa ta jest uznawana za najstarszą rasę pochodzącą z Bałkanów. Pierwsze zmianki o psach towarzyszących pasterzą i chroniących stada owiec w tym typie pochodzą aż z XI wieku i są znajdowane również na przestrzeni późniejszych lat. W latach 70 owczarki bośniacko-chorwackie zostały uznane za zagrożone wymarciem, dlatego w 1972 roku kynolodzy podjęli się próby odtworzenia tej rasy, która na szczęście się powiodła. Tornjaki są uznane jako rasa niebezpieczna w Denmarku, a tym samym zakazana.
Tornjak – dla kogo?
Psy tornjak są stworzone do mieszkania w domach z dużym terenem, gdzie ze względu na swoją gęstą sierść dostosowującą się do warunków atmosferycznych mogą mieszkać na dworze, przy odpowiednich warunkach – szczelny kojec, stale czyszczone i uzupełniane miski i dużo kontaktu z właścicielem to podstawa. Tornjaki są umiarkowanie aktywne i nie wymagają ogromnej ilości ruchu. Te duże psy zdecydowanie nie odnajdą się w małym bloku mieszkalnym. Tornjaki nie sprawiają problemów w socjalizacji z innymi zwierzętami i mogą z nimi mieszkać nie sprawiając kłopotów. Mogą również być towarzyszem dla dzieci oraz osób starszych, które jednak będą wymagały pomocy w wyprowadzaniu ich na spacer ze względu na ich wagę i potężną siłę. Zalety:
- Przyjazne i zrównoważone usposobienie,
- Inteligencja i dobra pamięć do komend,
- Nadają się na towarzyszy dla dzieci,
- Mają dobre zdrowie,
- Może mieszkać na dworze i pełnić rolę stróża domu,
- Tanie i łatwe w utrzymaniu.
Wady:
- Duży rozmiar, przez co wymaga dużo miejsca,
- Może wzbudzać lęk,
- Rasa zakazana w Denmarku, dlatego nie można z nim podróżować do tego miasta.
Autor
Redakcja RankingKarm.pl