Terier irlandzki – wygląd i opis rasy
- Rozmiar średni
- Masa ciała: ok 12,25 kg (samiec) 11,4 kg (samica)
- Wysokość w kłębie: ok 45 cm
- Sierść średniej długości, gęsta i twarda; dopuszczalne umaszczenie obejmuje kolor rudy oraz czerwony z niektórymi jego odcieniami; umaszczenie musi być jednolite.
- Długość życia: ok 14 lat
Terier irlandzki – wzorzec rasy
- Kraj pochodzenia: Irlandia
- Użytkowanie: pies towarzyszący i rodzinny
- Klasyfikacja wg FCI: grupa 3 (teriery), sekcja 1 (teriery duże i średnie); nie podlega próbom pracy
- Ogólne wrażenie: pies szybki, wytrzymały i nieustraszony; cechuje się dobrze rozwiniętą muskulaturą, ale porusza się lekko i z wdziękiem; silny, aktywny fizycznie oraz dobrze zbudowany. Sylwetka przypomina kształtem prostokąt, jest elegancka, lekka i zwarta.
- Temperament: cechuje go inteligencja, łatwo się uczy; jest bardzo odważny i pewny siebie, a przy tym łagodny i sympatyczny w stosunku do ludzi; głęboko przywiązuje się do swojego właściciela, jest wierny i łagodny wobec dzieci.
- Głowa: długa, o słabo zaznaczonym stopie, płaskiej i wąskiej czaszce, która zwęża się w kierunku oczu. Nos oraz wargi czarne. Szczęka oraz żuchwa silne, mocne; uzębienie kompletne i zdrowe, o nożycowym zgryzie. Oczy ciemne i małe. Uszy w kształcie litery „V”, małe, o krótkiej sierści i niewielkiej grubości, dobrze osadzone.
- Szyja: średniej długości, pozbawiona podgardla. Na wysokości szyi obecny kędzierzawy kołnierzyk.
- Tułów: średniej długości (proporcjonalny do rozmiarów zwierzęcia), o mocnym grzbiecie, umięśnionych lędźwiach oraz głębokiej i muskularnej klatce piersiowej. Tułów powinien być prosty.
- Ogon: wysoko osadzony, długi, gruby i silny. Pokryty krótką, szorstką sierścią. Niegdyś kopiowany.
- Kończyny: proste, odpowiednio kątowane. Pazury czarne, opuszki gładkie, niepopękane i zdrowe.
- Chód: lekki, swobodny. Kończyny ustawione równolegle do siebie, nie krzyżują się, a poruszają prosto do przodu.
- Szata: sierść szorstka i gęsta, o średniej długości. Nieco krótsza na głowie- w tym miejscu również prosta. Obecna „kozia” broda. Sierść kończyn analogiczna do sierści na głowie (krótsza niż na tułowiu, twarda, pozbawiona frędzli). Umaszczenie sierści jednolite- czerwone, pszeniczno-czerwone, żółto-czerwone, aż do rudego. Dopuszcza się także obecność białych znaczeń w okolicy piersiowej ciała. Włos przylega do ciała i jest drutowaty w dotyku.
- Wady dyskwalifikujące: agresja, lękliwość i inne zaburzenia behawioralne, kolor nosa odbiegający od czarnego, wady zgryzu, umaszczenie inne niż dopuszczalne, wnętrostwo.
Terier irlandzki – charakter
Usposobienie teriera irlandzkiego w dużej mierze zależy od sposobu wychowania oraz stopnia, w jakim zaspokojone są jego behawioralne oraz bytowe potrzeby. Odpowiednie krzyżowania hodowlane oraz sztuczna selekcja, na przestrzeni lat w dużym stopniu ukształtowały teriera irlandzkiego jako psa zrównoważonego, łagodnego (uważa się go wręcz za najłagodniejszego ze wszystkich terierów) i rodzinnego. Pomimo to, jego temperament w dalszym ciągu zawiera w sobie naleciałości dawnej zadziorności oraz przebojowości, które w przeszłości kazały go nazywać „czerwonym diabłem”.
Terier irlandzki cechuje się ogromnymi pokładami energii oraz żywiołowości. Przy zapewnieniu mu odpowiedniej dawki ruchu, zabawy oraz stymulacji umysłowej, będzie raczej spokojnym czworonogiem. W przeciwnym jednak razie, może wykazywać on tendencje niszczycielskie, być głośny i męczący.
Podobnie, jest to zwierzę blisko przywiązujące się do całej swojej rodziny (raczej nie wybiera sobie „ulubionego” właściciela, a obdarza swoimi uczuciami wszystkich po równo), nie znoszące samotności. Nie można więc zostawiać go w samotności na długie okresy czasu. Przy tym, należy pamiętać także o wrodzonej niezależności oraz odwadze teriera irlandzkiego. Wobec obcych jest on dosyć nieufny, zawsze alarmuje opiekuna o potencjalnym niebezpieczeństwie (mimo, iż z reguły nie szczeka on bezpodstawnie). Jest bardzo dobrym stróżem, ale i obrońcą- nie wykazuje bezpodstawnej agresji, ale jest gotowy bronić ukochanej rodziny przed wszelkim zagrożeniem.
Teriery irlandzkie, z uwagi na swój silnie rozwinięty instynkt myśliwski, mogą atakować obce koty oraz wykazywać pewną zadziorność wobec innych psów na spacerze. Jednocześnie, przy odpowiednio przeprowadzonej i wczesnej socjalizacji, mogą dzielić swój dom z innymi zwierzętami i dobrze się z nimi dogadywać.
Ponadto, są to ciepłe i wesołe psy rodzinne, lubią dzieci, kochają swoich opiekunów. Są świetnymi towarzyszami zabaw i- mimo niewielkich rozmiarów- dobrymi stróżami oraz psami obronnymi.
Terier irlandzki – długość życia
Długość życia teriera irlandzkiego wynosi przeciętnie 14 lat. Jest to bardzo dobry wynik, należy jednak dbać o sumienną opiekę nad naszym psim czworonogiem i zapobiegać wszelkim schorzeniom, przez wprowadzenie odpowiedniej profilaktyki przeciwko wszelakim chorobom. Obejmuje ona regularne wizyty u lekarza weterynarii, odrobaczanie, szczepienie oraz ochronę teriera irlandzkiego przez pasożytami zewnętrznymi. Należy również wykonywać systematyczne badania kontrolne zwierzęcia (do takich zaliczamy między innymi badanie krwi, moczu czy badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej). Oczywiście, równie ważne jest zdrowie psychiczne naszego pupila- decydując się na zakup zwierzęcia należy pamiętać, że naszym obowiązkiem jest zaspokojenie wszelkich potrzeb psa- również tych behawioralnych.
Terier irlandzki – zdrowie
Ogólnie rzecz biorąc, terier irlandzki cieszy się imponującą średnią długością życia, a przy tym- bardzo dobrym zdrowiem i odpornością. Schorzeniami, do których rasa ta wykazuje pewne genetyczne predyspozycje, są:
- Postępujący zanik siatkówki (choroba stopniowo postępująca do utraty wzroku lub rozwinięcia wtórnej zaćmy; zazwyczaj manifestuje się utratą widzenia w nocy; dochodzi do niej na skutek zwyrodnienia fotoreceptorów w obrębie siatkówki)
- Zaćma (czyli postępujące zmętnienie soczewki)
- Kamica moczowa (powstawanie kamieni moczowych w pęcherzu moczowym- najczęściej, cewce moczowej, nerkach lub moczowodach- najrzadziej; jest to najczęstsza przyczyna dysurii, czyli utrudnionego oddawania moczu)
- Hiperkeratoza opuszek palcowych (na skutek wytwarzania nadmiernej ilości keratyny, co skutkuje stwardnieniem skóry we wspomnianym miejscu, jej pękaniem oraz rozwojem wtórnych zakażeń).
Terier irlandzki – pielęgnacja
Utrzymanie sierści „rudego diabła” w dobrym stanie jest, niestety, dosyć czasochłonnym zadaniem. Wymaga ona regularnego szczotkowania oraz trymowania, co umożliwia usunięcie martwego włosia oraz podszerstka. Konieczne jest także systematyczne usuwanie obecnych na sierści kołtunów, do których powstawania terier irlandzki wykazuje silną skłonność. Trymowanie to zabieg, który powinniśmy wykonać mniej więcej raz na kwartał, z kolei szczotkowanie szaty należałoby przeprowadzić minimum dwa razy w tygodniu.
Na szczęście, strzyżenie teriera irlandzkiego nie jest konieczne, a wręcz niewskazane, gdyż taki proces powoduje uszkodzenie struktury owłosienia. Jeżeli zajdzie konieczność wykąpania zwierzęcia (lub chcemy zrobić to w ramach regularnego czyszczenia sierści- co można wykonać mniej więcej raz na trzy miesiące), warto użyć do tego celu szamponu przeznaczonego dla zwierząt szorstkowłosych. To pomoże uniknąć zbędnego zmiękczenia owłosienia oraz osłabienia jego kondycji.
Dodatkowo, należy pamiętać o systematycznym czyszczeniu uszu oraz okolic oczu czworonoga (jeżeli oczywiście ich stan tego wymaga). Równie ważne jest oczywiście obcinanie pazurów, oczyszczenie gruczołów okołoodbytowych oraz utrzymanie jamy ustnej zwierzęcia w stanie dobrej higieny. To ostatnie jest możliwe do osiągnięcia nie tylko przy zastosowaniu szczoteczki oraz specjalnej pasty do zębów, ale także wszelakich artykułów dentystycznych- na przykład wilgotnych chusteczek, gryzaków stomatologicznych, czy żeli. Jeżeli jest to konieczne, warto udać się do lekarza weterynarii w celu usunięcia kamienia nazębnego psa oraz ewentualnej ekstrakcji chorych zębów. Pamiętajmy, że schorzenia zębów oraz przyzębia wiąże się z ogromnym bólem u psa i znacznie obniża komfort jego życia.
Terier irlandzki – żywienie
Żywienie psa może opierać się na gotowych karmach komercyjnych (mokrych lub suchych), żywieniu domowym lub diecie BARF. Ważne jest, aby pokarm teriera irlandzkiego był możliwie nisko przetworzony, opierał się na naturalnych składnikach oraz nie zawierał sztucznych barwników, ulepszaczy smaków oraz konserwantów.
Dodatkowo, powinien być on smakowity i dobrze pachnieć. Oczywiście, musi być to pożywienie pełnoporcjowe, bogate w składniki odżywcze oraz pokrywające wszelkie zapotrzebowanie energetyczne oraz odżywcze naszego czworonoga. Najważniejsza zasada układania psiej diety mówi, że powinna opierać się ona na jak najwyższej zawartości zwierzęcego białka, pochodzącego z wysokojakościowego mięsa. Bardzo istotny jest także dodatek owoców i warzyw, który dostarczy dorosłemu terierowi adekwatną do zapotrzebowania ilość składników mineralnych oraz witamin.
Najlepsze karmy- mokre czy suche- dla psa, są również produktami bezbożowymi, zawierającymi w swoim składzie wysoką zawartość kwasów omega 3 i 6 oraz dodatek substancji chondroprotekcyjych (glukozaminy i chondroityny).
Warto także pamiętać, że pies powinien mieć dostęp do nieograniczonej ilości świeżej wody pitnej. Należy także zwrócić uwagę na to, aby nasz pupil unikał wysiłku fizycznego bezpośrednio przed lub po spożyciu pokarmu- takie zachowanie sprzyja powstaniu rozszerzenia żołądka oraz jego skrętu. Taka jednostka chorobowa może okazać się dla czworonoga nawet śmiertelna.
Terier irlandzki – szkolenie i wychowanie
Dorosły terier irlandzki może być dla swojego opiekuna zarówno wspaniałym towarzyszem i przyjacielem, jak i źródłem licznych utrapień. Odpowiednie wychowanie oraz ułożenie psiego czworonoga jest konieczne, jeżeli chodzi o zbudowanie z nim prawidłowej relacji. Przede wszystkim, właściciel teriera irlandzkiego powinien cechować się cierpliwym, konsekwentnym i empatycznym podejściem. Dobrze by było, aby wychowaniem psa omawianej rasy zajęła się osoba mająca doświadczenie w pracy ze zwierzętami, potrafiąca poradzić sobie z niezależnym, silnym charakterem teriera irlandzkiego.
Przedstawiciele powyższej rasy są bardzo bystrymi, inteligentnymi zwierzętami. Chętnie i łatwo się uczą, zwłaszcza jeżeli widnieje przed nimi perspektywa atrakcyjnej nagrody w postaci zabawy, czy smakowitych kąsków. Niemniej, należy pamiętać o tym, że są to psy dosyć uparte i należy w obejściu z nich wykazać się pewną konsekwencją oraz stanowczością. Nie można zapomnieć również o wczesnej i intensywnej socjalizacji młodych terierów irlandzkich- zwłaszcza, jeżeli szczeniaki będą wychowywać się w domu, w którym mieszkają inne psy czy koty. Socjalizacja powinna oczywiście obejmować również obce dla zwierzęcia osoby, miejsca czy sytuacje.
Ponieważ teriery irlandzkie cechują się sporym zapotrzebowaniem na ruch, ich aktywność fizyczna nie powinna ograniczać się jedynie do regularnych, długich spacerów (choć to również jest bardzo ważne).
Warto także wprowadzić do codziennej zabawy z właścicielem elementy węszenia czy tropienia. Teriery irlandzkie świetnie sobie radzą również z aportowaniem oraz psimi sportami- na przykład agility, czy obedience. Chętnie towarzyszą także swoim opiekunom w joggingu oraz jeździe na rowerze.
Terier irlandzki – szczeniaki i hodowla
Jeżeli decydujemy się na zakup psa z hodowli, należy odpowiednio przygotować się do takiego przedsięwzięcia. Przede wszystkim, warto poświęcić trochę czasu na poszukiwanie odpowiedniego hodowcy. Jak wygląda więc dobra hodowla i na co warto zwrócić uwagę przy jej wyborze?
- WSZYSTKIE sprzedawane w niej szczeniaki są psami rasowymi, a więc posiadają rodowód. Zwierzęta bez rodowodu to zazwyczaj wytwór tak zwanych pseudohodowli- „zakładów” rozmnażania psów w typie rasy, które to zachodzi w sposób niekontrolowany i w nieludzkich dla zwierząt warunkach. Suki w pseudohodowlach są zapładnianie w bardzo krótkich odstępach czasu, co nie pozwala na odpowiednią regenerację ich organizmu. Dodatkowo, zazwyczaj mioty przechowywane są w ciasnych klatkach, nie mają zapewnionej podstawowej opieki weterynaryjnej i odpowiedniej socjalizacji. Pseudohodowcy często praktykują również chów wsobny, co sprawia, że dorosłe osobniki pochodzące z takiego rozrodu nie tylko nie wpisują się w wzorzec rasy ustalony przez FCI, ale cierpią na wszelakie schorzenia genetyczne oraz problemy behawioralne.
- Hodowla jest uznana przez Polski Związek Kynologiczny, należący do FCI.
- Warunki hodowlane są dobre, zapewniają zwierzętom komfort, a hodowca nie ma problemu, aby zaprosić potencjalnego właściciela do miejsca, w którym przebywają zwierzęta.
- Hodowca jest skłonny podpisać umowę kupna- sprzedaży szczenięcia. Chętnie odpowiada on na nasze pytania. Widać, że dba o swoje zwierzęta, a ich dobrostan jest dla niego ważny.
- Szczeniaki posiadają udokumentowaną opiekę weterynaryjną, są regularnie odrobaczane i posiadają komplet szczepień. Są również zdrowe, wesołe i rozwijają się adekwatnie do wieku.
- Rodzice danego miotu są zdrowi od wszelkich schorzeń genetycznych, wpasowują się we wzorzec rasy, nie są ze sobą w żadnym stopniu spokrewnieni. Jednocześnie odznaczają się zrównoważonym usposobieniem, nie wykazują agresji, lękliwości ani innych zaburzeń behawioralnych.
Terier irlandzki – cena
Cena zakupu szczenięcia rasy terier irlandzki wynosi co najmniej 3 tysiące złotych. Oczywiście, samo utrzymanie zwierzęcia generuje o wiele większe koszty– należy uwzględnić w nich, między innymi, wyprawkę dla szczenięcia, szkolenia behawioralne, wyżywienie zwierzęcia, artykuły i środki do pielęgnacji sierści czy to, ile kosztuje opieka weterynaryjna nad czworonogiem.
Dlatego nawet jeżeli decydujemy się na adopcję teriera irlandzkiego całkiem za darmo, musimy być finansowo przygotowani na opiekę nad przyjęciem do domu zwierzęcia wystawionego do adopcji.
Oszacowany koszt takiej opieki obejmuje bowiem wyłącznie podstawowe potrzeby zwierzęcia. Jednakże, zawsze powinniśmy spodziewać się także niezapowiedzianych wydatków, takich jak nadprogramowe leczenie psa czy zniszczenia wyrządzone przez teriera irlandzkiego.
Terier irlandzki – historia rasy, ciekawostki
- Terier irlandzki jest prawdopodobnie najstarszym z czterech terierów (wśród których wyróżniamy irish glen of imaal teriera, teriera irlandzkiego, kerry blue teriera oraz irish soft coated wheaten teriera), które powstały w Irlandii. Pierwsze doniesienia o tej rasie datuje się na XIX wiek, choć wiadome jest, że teriery irlandzkie istniały znacznie wcześniej.
- Pierwotnie, przedstawiciele omawianej rasy mieli za zadanie tępić gryzonie oraz polować na różnorodną zwierzynę- borsuki, lisy oraz wydry. Dodatkowo, pełniły rolę stróżującą oraz obronną.
- Początkowo dopuszczano umaszczenie czarne podpalane oraz pręgowane, jednakże takie osobniki zostały wyeliminowane z hodowli pod koniec XIX wieku. Wówczas, teriery irlandzkie wykazywały w obrębie swojej rasy znaczne różnice pod względem rozmiarów oraz wyglądu konkretnych osobników.
- Pierwsza wystawa, na której pojawiły się teriery irlandzkie, miała miejsce w roku 1875. W 1880 roku natomiast, opracowano pierwszy wzorzec rasy na podstawie osobnika, który zajął pierwsze miejsce na wspomnianej wystawie.
- W XX wieku jedynym dopuszczalnym kolorem umaszczenia sierści został kolor czerwony. Wówczas rasa zyskała uznanie również w Anglii oraz Stanach Zjednoczonych, gdzie zaczęto kupować oraz wystawiać przedstawicieli tej
- Podczas I Wojny Światowej, teriery irlandzkie miały za zadanie nosić meldunki w okopach. Odnajdywały one także zaginionych w czasie walk żołnierzy.
- Klub omawianej rasy został założony w Dublinie w roku 1879.
- Pod koniec XIX wieku oficjalnie uznano Irlandię jako ojczyznę rasy.
- Teriery irlandzkie przybyły do Polski przed II Wojną Światową, jednakże do dzisiaj nie jest to rasa zbyt popularna w naszym kraju.
Terier irlandzki – dla kogo?
Podsumowując, terier irlandzki może być dla potencjalnego właściciela wspaniałym psem rodzinnym, stróżującym i obronnym. Nie wykazuje on agresji bez powodu oraz nie szczeka bezpodstawnie- a przy tym jest zwierzęciem czujnym, niezależnym i pewnym siebie. W razie potrzeby, zawsze będzie gotowy bronić swoich opiekunów przed potencjalnym zagrożeniem.
Jest on również głęboko związany ze swoją rodziną, kocha dzieci, a przy odpowiedniej socjalizacji potrafi dobrze dogadywać się z kotami i innymi psami. Jest bardzo inteligentny i łatwo się uczy, ale z uwagi na swój uparty i silny charakter, wymaga on konsekwentnego i stanowczego szkolenia.
Wykazuje on również ogromne zapotrzebowanie na aktywność fizyczną, przez co będzie wspaniałym towarzyszem dla wysportowanego właściciela, któremu chętnie potowarzyszy we wspólnym ruchu. Dodatkowo jest to pies stosunkowo zdrowy i długowieczny, dlatego przy troskliwej opiece i zaspokojeniu wszystkich potrzeb zwierzęcia, najprawdopodobniej będziemy mogli cieszyć się ukochanym „rudym diabłem” przez długie lata.
