Chart perski – wygląd i opis rasy
- Rozmiar: 58- 71 cm (pies), 51- 69 (suka)
- Sierść: gładka i jedwabista
- Długość życia: 12- 14 lat
- Waga: 15- 25 kg
Chart perski – wzorzec rasy
Według FCI, saluki są klasyfikowane jako psy wyścigowe i nadające się do polowań. Jako charty należą do grupy 10, sekcji 1.
Cechy, które powinien spełniać chart perski z rodowodem to:
- sylwetka kwadratowa (długość tułowia od stawu barkowego do guza kulszowego jest podobna wysokości w kłębie),
- długa i wąska głowa,
- nieznacznie zaznaczony stop,
- zgryz nożycowy, uzębienie pełne i regularne,
- duże, owalne oczy, koloru ciemnobrązowego lub orzechowego,
- uszy długie, ruchliwe, przylegające do głowy,
- długa, giętka szyja,
- głęboka, umiarkowanie wąska klatka piersiowa,
- wyraźnie podkasany brzuch,
- długi, naturalnie zakręcony ogon,
- długie i proste kończyny.
Ze względu na wygląd szaty, saluki występują w dwóch odmianach.
Odmiana długowłosa posiada sierść z długimi, jedwabistymi frędzlami na uszach, łapach i spodniej stronie ogona. Odmiana krótkowłosa (inaczej nazywanej Shami), nie tworzy frędzli.
Obie odmiany nie różnią się między sobą budową i kolorem szaty. W umaszczeniu niepożądane jest pręgowanie, natomiast wszystkie kolory i ich kombinacje są dopuszczalne.
Przed planowaniem udziału w wystawach, właściciele powinni dobrze się przyjrzeć jak wygląda ich pies oraz jak się zachowuje, aby wykluczyć tzw. wady dyskwalifikujące.
Cechy, które dyskwalifikują charta perskiego podczas wystaw to między innymi:
- agresja lub nadmierna bojaźliwość,
- szorstki włos,
- kolor oczu inny niż ciemnobrązowe lub orzechowe,
- deformacja uszu (w kształcie pączków róży),
- przodozgryz lub tyłozgryz,
- zbyt mała klatka piersiowa,
- biodra poniżej poziomu kłębu,
- wnętrostwo.
Chart perski – charakter
Chart perski jest uważany za psa o łagodnym charakterze. Na tle innych ras wyróżnia się szlachetnym, dostojnym usposobieniem.
Potrafi być doskonałym towarzyszem człowieka – jeżeli tylko odpowiednio zadba się o jego potrzeby. Jest psem bardzo aktywnym – 2 – 3 godziny dziennego ruchu są dla niego absolutnym minimum. Puszczając samopas, należy zapewnić mu bezpieczne miejsce do biegania – jest ciekawski i szybki, dlatego na nieznanym terenie właściciel może łatwo stracić go z oczu. Saluki jest wysoce ceniony za swoje zdolności myśliwskie, zwinność i wytrzymałość. Jest bardzo inteligentny, dlatego poza możliwością ruchu potrzebuje odpowiedniej dawki stymulacji umysłowej – najlepiej w postaci częstych zabaw lub treningów.
W relacjach z opiekunem ujawnia się jego spokojna, lecz niezależna natura – lubi czułe traktowanie, jeżeli tylko ma na nie ochotę. Nie oznacza to jednak że saluki nie przywiązuje się do swoich właścicieli – wprost przeciwnie! Źle znosi długotrwałą samotność, a w wyniku nudy i frustracji może rozwinąć niszczycielskie instynkty. Jest cierpliwy i rzadko okazuje agresję, dzięki czemu dobrze sprawdza się w roli towarzysza dzieci. Należy pamiętać, że tak jak w przypadku każdego psa, ważne jest nauczenie pociech odpowiedniego podejścia do czworonoga.
Saluki od tysiącleci były hodowane w większych grupach, a podczas polowań przyzwyczajane do wspólnej pracy. W kontaktach z innymi psami (zwłaszcza podobnej wielkości) chart perski powinien zachowywać się poprawnie i nie wykazywać agresji. Saluki posiada silny instynkt myśliwski. Mniejsze, szybko biegające zwierzęta (w tym koty) mogą być przez niego potraktowane jako cel polowań, za którym należy rzucić się w pogoń.
Tak jak w przypadku innych psów stróżujących, może być nieufny wobec obcych, choć rzadko bywa nerwowy lub agresywny. Jest psem stosunkowo cichym, nie szczeka z byle powodu, dopiero zaniepokojony zaczyna alarmować swojego właściciela.
Chart perski – długość życia
Długość życia charta perskiego zazwyczaj wynosi od 12 do 14 lat, jednak są osobniki które mogą żyć dłużej. W celu zwiększenia szans na długie życie psa, należy mu zapewnić:
- regularne kontrole weterynaryjne,
- niezbędne szczepienia,
- regularne badania kału i odrobaczanie,
- regularne badania krwi,
- odpowiednio zbilansowaną dietę,
- odpowiednią ilość ruchu.
Chart perski – zdrowie
Rasa ta nie jest obciążona wieloma chorobami, jednak istnieją przypadłości do których saluki jest predysponowany. Są to między innymi:
- nadwrażliwość na tiopental – używanie tego leku nie jest zalecane u tej rasy,
- lipofuscynoza (powodująca problemy neurologiczne i okulistyczne),
- dysplazja mieszkowa czarnych włosów,
- łysienie z rozrzedzeniem koloru,
- choroba von Willebranda- zaburzenie krzepliwości krwi,
- naczyniaki w obrębie skóry.
Chart perski dobrze znosi wysokie temperatury. Gęste włosy między palcami pomagają mu radzić sobie z rozgrzanym podłożem, jednak w przypadku wyjątkowych upałów warto zaopatrzyć psa w specjalne buty ochronne. W kontakcie z chłodem dosyć łatwo się przeziębia. W zimne dni należy go ubrać w specjalne ubranko dla psa.
Chart perski – pielęgnacja
Pielęgnacja sierści odmian krótkowłosej i długowłosej różni się nieznacznie między sobą. W przypadku odmiany krótkowłosej, wystarczające będzie wyczesywanie raz w tygodniu. W tym celu dobrze sprawdza się metalowe zgrzebło lub miękka szczotka wykonana z włosia.
Odmiany długowłose należy szczotkować częściej – od dwóch do kilku razy w tygodniu, najlepiej miękką włosianą szczotką. Przed szczotkowaniem dobrze jest spryskać psa odżywką zawierającą naturalne olejki, ułatwia to rozczesywanie i utrzymanie sierści w dobrym stanie. Więcej czasu należy poświęcić na rozczesywanie frędzli w okolicach uszu i ogona – mogą się plątać i zbijać w kołtuny. Sprzyja temu ciągnięcie nimi po ziemi podczas spacerów, a podczas jedzenia i picia wpadanie uszu do miski. Warto rozważyć kupienie specjalnej miski dla psów o zwisających uszach, tzw. „spanielówkę”.
Saluki kąpiemy wedle potrzeby, zazwyczaj raz na dwa miesiące. Korzystamy wtedy z dobrej jakości szamponów dla psów o długich włosach. Po dwukrotnym umyciu psa zaleca się nałożenie odżywki na parę minut. Po jej spłukaniu, nadmiar wody wyciskamy i delikatnie osuszamy sierść ręcznikiem. W zimne dni psa można dosuszyć letnim strumieniem powietrza. Frędzle spryskujemy odżywką w sprayu i delikatnie rozczesujemy.
W celu samego odświeżenia wyglądu pupila można go wyczyścić specjalnym lotionem. W tym celu skrapiamy preparatem frotową szmatkę i przecieramy sierść.
Należy codziennie (najlepiej dwa razy dziennie) szczotkować zęby psa z użyciem przeznaczonych do tego preparatów. Dobrym dodatkiem w pielęgnacji jamy ustnej są gryzaki stomatologiczne. Pazury przycinamy mniej więcej co 2-4 tygodnie. Zatoki okołoodbytowe czyścimy w gabinecie weterynaryjnym, w zależności od potrzeby.
Ważne jest, żeby regularnie sprawdzać stan uszu swojego pupila. Chart perski (tak jak pozostałe psy o długich, wiszących uszach) jest podatny na ich zapalenie. Saluki posiada dużą ilość sierści u wejścia kanału słuchowego, co wpływa na upośledzoną wentylację i zwiększoną wilgotność w obrębie uszu. Wszystkie te cechy wpływają sprzyjająco na rozwój beztlenowych patogenów mogących powodować groźne infekcje.
W celu zadbania o odpowiedni stan uszu swojego psa pamiętaj o :
- regularnym czyszczeniu uszu specjalnymi preparatami,
- wysuszeniu uszu gazikiem lub czystym ręcznikiem po każdej kąpieli lub spacerze w deszczowy dzień,
- zabezpieczeniu uszu psa tamponem z waty podczas kąpieli w domu (jeżeli to toleruje),
- usuwaniu włosów zarastających kanał słuchowy,
- sprawdzaniu, czy w uszach psa nie pojawia się nieprzyjemnie pachnąca wydzielina lub strupy,
- wywijaniu uszu na zewnątrz w celu wentylacji kanału słuchowego (np. kiedy pies śpi).
Do wszystkich zabiegów pielęgnacyjnych dobrze jest przyzwyczajać psa od już szczeniaka, aby ułatwić sobie pracę w przyszłości.
Chart perski – żywienie
Żywienie charta perskiego zależy przede wszystkim od jego wieku, aktywności i środowiska w jakim żyje. W codziennym żywieniu dobrze sprawdzają się wysokogatunkowe karmy przeznaczone dla psów dużych ras. Regularnie trenujące psy powinny otrzymywać pokarm wysokoenergetyczny i wysokobiałkowy, a tym mniej aktywnym podaje się karmę o niższym poziomie kaloryczności. W celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia skrętu żołądka lub nudności, nie zaleca się podawać pupilowi dużej ilości wody lub karmy do dwóch godzin przed wysiłkiem.
Ważne jest suplementowanie diety w potrzebne składniki, w zależności od okresu życia psa. Rosnące szczeniaki potrzebują karmy bogatej w substancje wspomagające rozwój stawów – glukozaminę i chondroitynę. Preparaty bogate w kwasy omega – 3 i 6, biotynę i cynk wpływają na utrzymanie sierści w dobrym stanie i ograniczają jej wypadanie.
Saluki jest dość wybredny, a wybranie odpowiadającej mu karmy może wymagać sporo wysiłku. W celu zwiększenia smakowitości pokarmu można stosować dodatek oleju z łososia (zawierającego również kwasy tłuszczowe omega – 3 i witaminę D).
Dorosły chart perski powinien otrzymywać posiłek przynajmniej dwa razy dziennie i zgodnie z zaleceniami producenta karmy. Ważne jest, aby nie przekarmić psa, ponieważ jego struktura kostna nie jest przystosowana do nadwagi, która może powodować ból i problemy ze stawami.
Chart perski – szkolenie i wychowanie
W szkoleniu należy pamiętać że charty perskie to rasa, która przez tysiące lat była selekcjonowana w kierunku najlepszych cech myśliwskich. Selekcja ta wyrobiła u nich silny instynkt pogoni za drobną, szybko uciekającą zdobyczą, dlatego jeżeli w pobliżu znajdują się małe i szybkie zwierzęta należy trzymać psa na smyczy.
Szczeniaki wymagają spokojnego przejścia okresu socjalizacji z ludźmi i innymi zwierzętami. Okres ten zaczyna się w 4 tygodniu życia, a kończy około 12 -stego.
Treningi biegowe można zacząć już w wieku 10 miesięcy. Należy je przerwać, jeżeli zauważymy u psa znaczne osłabienie, kaszel lub niepokojące objawy po wysiłku.
Saluki jest psem inteligentnym, ale może być też uparty. Wskazane jest jego wczesne szkolenie, ze szczególnym uwzględnieniem przychodzenia na zawołanie. W szkoleniu wymaga cierpliwości i łagodnego, lecz stanowczego podejścia. Łatwo się nudzi monotonnymi zadaniami, dlatego warto jest wprowadzać różnorodne zadania, zapewniające stymulację umysłową.
Chart perski – szczeniaki i hodowla
Istotne jest, aby szczeniaki miały zapewnione podstawowe szczepienia przeciwko chorobom zakaźnym i obowiązkowe przeciw wściekliźnie. Ważne jest też regularne odrobaczanie, ochrona przed pasożytami zewnętrznymi oraz zapewnienie diety odpowiedniej dla intensywnego okresu wzrostu.
Chart perski – cena
Koszt szczeniaka z rodowodem FCI wynosi od 3000 zł do 5000 zł. W Polsce istnieje niewiele hodowli tej rasy, dlatego może się zdarzyć że na wymarzonego pupila trzeba będzie trochę poczekać.
Należy pamiętać, że tylko psy hodowlane objęte krytycznymi FCI są chronione przed groźnymi wadami dziedzicznymi, dlatego sprzedaż psów bez rodowodu jest zakazana. Pierwszym krokiem do zapewnienia zdrowia naszego pupila będzie kupienie go w sprawdzonej hodowli, zarejestrowanej w Polskim Związku Kynologicznym.
Oczywiście, wydatki na psa nie kończą się na samym na jego zakupie- dodatkowo bierzemy pod uwagę ile kosztuje jego utrzymanie (które wynosi średnio 150 – 300 zł miesięcznie) oraz cenę niezbędnej opieki weterynaryjnej. Koszt psa z rodowodem jest sporym wydatkiem, istnieją jednak fundacje, które mogą mieć pod opieką psy podobne do chartów perskich i są gotowe oddać je za darmo, do adopcji.
Chart perski – historia rasy, ciekawostki
- Nazwa Saluki wywodzi się od starożytnego miasta Saluk, znanego również z pięknych zbroi;
- Charty perskie początkowo używano do polowań na gazele, zające i szakale;
- Zajmowały honorowe miejsca w namiotach bediunów;
- Sułtan Bajazyr utrzymywał około 6000 tych psów;
- Nigdy ich nie sprzedawano, były cennym prezentem lub nagrodą za przysługi.
Chart perski – dla kogo?
- Saluki jest psem odpowiednim dla ludzi aktywnych, którzy każdego dnia mogą mu zapewnić dużą ilość ruchu.
- Chart perski jest dość niezależny i może być uparty, dlatego polecany jest doświadczonym posiadaczom psów. Źle znosi długotrwałą samotność – to może stanowić trudność dla osób pracujących na etacie lub długo przebywających poza domem.
- Może żyć zarówno w mieszkaniu jak i w domach jednorodzinnych, jeżeli tylko zapewni się mu odpowiednią dawkę ruchu i nie będzie się puszczało samopas na terenie na którym łatwo może się zgubić.
