Kynoterapia, zwana inaczej dogoterapią, to coraz bardziej popularne techniki leczenia chorób umysłowych, ale także i chorób ciała oraz pracy z dziećmi. Wraz z biegiem czasu i wzrostem świadomości odnośnie pracy psów z ludźmi, człowiek potrafi czerpać co raz to większe korzyści z tymi jakże wiernymi i oddanymi zwierzakami. To idealny sposób dodatkowego wsparcia w leczeniu różnorakich chorób . Jak sama nazwa wskazuje, w dogoterapii wykorzystuje się kontakt między psem, a osobą chorą lub po prostu potrzebującą pomocy i wsparcia. Dowiedziono, że odpowiednio przeszkolone psy mogą znacząco poprawić samopoczucie zarówno dorosłych, jak i dzieci pomimo występowania u nich wielu schorzeń o różnym przebiegu oraz pomimo ich aktualnego stanu bólowego.
Kynoterapia – co to jest?
Kynoterapia najlepiej znajduje zastosowanie jako wspomagacz podstawowego leczenia, ponieważ nie jest to podstawowa metoda leczenia jakiejkolwiek choroby czy o podłożu psychologicznym czy fizycznym. Dogoterapia jest to metoda bardzo mocno wzmacniająca efektywność podjętych już wcześniej działań leczniczych. Kynoterapia działa wzmacniająco na pozytywny przebieg terapii psychologicznych oraz terapii opartych na rehabilitacji. Dogoterapią nazywamy więc zajęcia, które dodatkowo podbijają motywacyje, podczas których głównym motywatorem jest odpowiednio przeszkolony pies, który swoim zachowaniem wręcz będzie zachęcał i prosił o podjęcie z nim interakcji, co dodatkowo może budować relacje z osobą chorą potrzebującą pomocy. Najnowsze badania jednoznacznie potwierdzają, że efektywność psiaków różnych ras i w różnym wieku, we współpracy z osobami z niepełnosprawnościami czy to fizycznymi czy psychicznymi, jest bardzo, ale to naprawdę bardzo mocno satysfakcjonująca – zachęcają one do podjęcia nawet najmniejszego wysiłku, jakim jest praca z fizjoterapeutą czy psychologiem, dla nich to mały kroczek, a dla osoby chorej to wielki krok w drodze po upragnione zdrowie. Odpowiednio przeszkolony czworonóg, swoim zachowaniem na pewno będzie niezmiernie motywował, a przy tym sam będzie mocno usatysfakcjonowany z interakcji z człowiekiem. W takim układzie obie strony odnoszą rewelacyjne korzyści i każdy chce sięgać po więcej dodatkowo mocno się motywując, co niejednokrotnie będzie przynosiło mnóstwo niezwykłych korzyści zdrowotnych.
Psiaki okazują się pomocne podczas wielu terapii z osobami w różnym wieku. Dorośli i dzieci korzystają z dogoterapii podczas:
- terapii logopedycznej,
- psychoterapii,
- rehabilitacji ruchowej,
Jednak, aby taka współpraca mogła być owocna piesek musi zostać poddany odpowiedniemu szkoleniu. Pomimo niezwykłej więzi jaką człowiek nawiązuje z psem, szkolenie jest niezbędnym elementem przez jaki nasz czworonóg musi przejść, aby potrafić prawidłowo zachowywać się podczas sesji terapeutycznej z chorym, tak aby nie był zbyt nachalny, lub nie wykonywał niebezpiecznych manewrów bez naszej odpowiedniej komendy. Niestety nie każdy psiak spełnia wszystkie kryteria do bycia psim terapeutą. Czworonóg musi wykazywać odpowiednie cechy oraz prawidłowo przejść przez całe szkolenie. Wyborem odpowiedniego osobnika do dogoterapii zajmują się wykwalifikowani specjaliści oraz behawioryści należący do różnorodnych stowarzyszeń.
Jakie są rodzaje kynoterapii?
Dogoterapia jest ogólnym terminem określającym terapię dla osób chorych lub potrzebujących wsparcia emocjonalnego z udziałem psa, a w praktyce wyróżnia się kilka jej form.
Czym się charakteryzują poszczególne formy dogoterapii?
- AAA (Animal Assisted Activity – z ang. aktywność przy asyście zwierzęcia) – ta forma terapii jest idealna dla osób, które jednogłośnie potrzebują wsparcia motywacyjnego, edukacyjnego, rekreacyjnego czy terapeutycznego. Cel terapeutyczny sesji AAA jest zaplanowany w dość długim okresie czasu, w tym wypadku efektów „wow” nie możemy spodziewać się natychmiast, a będziemy musieli na nie jednak trochę dłużej poczekać. Zważając na fakt, że sesje AAA są prowadzone grupowo, terapeuci nie sporządzają rzetelnych notatek na temat każdego z uczestników takiej sesji. Są to zajęcia dosyć mocno nieformalne, jednakże przynoszące wiele pozytywnych efektów. Wszystkie spotkania mają dosyć mocno spontaniczny charakter tak, aby każdy z uczestników mógł czuć się jak najbardziej komfortowo.
- AAT (Animal Assisted Therapy – ang. terapia przy asyście zwierzęcia) – taka terapia ma konkretne działanie terapeutyczne, które jest ukierunkowane na realizację wyznaczonego celu w mniej więcej określonym na nie czasie, jednak należy pamiętać, że na wszystko przychodzi czas i w pewnych sytuacjach nie możemy niczego sztucznie przyspieszyć. Spełniający ustalone wyraźnie kryteria pies, który przeszedł odpowiednie szkolenia, jest integralnym elementem procesu terapeutycznego. W odróżnieniu od AAA, spotkania AAT są zaplanowane i mają powodować wyraźną poprawę w samopoczuciu i kształtowaniu relacji przez daną osobę. AAT mogą być prowadzone grupowo lub indywidualnie, formy mieszane są także jak najbardziej dozwolone. Każdy uczestnik ma określone zadania i postawione przed sobą cele, do zrealizowania, których nieustannie dąży, a sam proces terapeutyczny jest opisywany w rzetelny sposób przez terapeutów z sesji na sesję. Dzięki temu dokonywane postępy są miarodajne i mogą być analizowane pod każdym możliwym kątem.
- AAE (Animal Assisted Education, ang. edukacja z asystą zwierzęcia). W tej formie praca terapeutyczna odbywa się w zespole pies-opiekun, powinna być kierowana przez terapeutę wyspecjalizowanego w konkretnym typie pracy. Podczas sesji z zakresu AAE wykorzystuje się obecność zwierząt do pobudzenia w osobie chorej lub z problemami zainteresowania aktywnością edukacyjną, najczęściej tą metodę wykorzystuje się przy nauce czytania.
Należy pamiętać, że tylko i wyłącznie specjalista jest w stanie prawidłowo ocenić czy dany psiak będzie się nadawać do uczestniczenia w danej terapii, a to wszystko będzie zależeć od tego, jakie konkretne wymagania będzie mieć osoba poddawana terapii.
Dlaczego kynoterapia jest taka skuteczna?
Badania na temat skuteczności dogoterapii były prowadzone przez dość długi okres czasu tak, aby na koniec przynieść same wprost rewelacyjne informacje, zdaniem specjalistów, największą efektywnością może się pochwalić właśnie rehabilitacja z najmłodszymi, u których efekty są jak najbardziej spektakularne. W większości przypadków, dzieciaki wyjątkowo pozytywnie reagują na zabawę z psim terapeutą. Taka terapia wyjątkowo pozwala na psychologiczne otwarcie się na proces terapeutyczny. Taka terapia przede wszystkim wzmacnia:
- motywację,
- chęć poznawania nowych rzeczy i sytuacji,
- chęć nauki,
- pozwala lepiej funkcjonować dzieciom z autyzmem,
- oraz usprawnia motorykę osób, które miewają z nią problemy.
Wprowadzenie kynoterapii do podstawowej terapii dzieci z zespołem Downa znacznie poprawia ich samodzielność, tryb życia, uspołecznienia oraz dodatkowo zachęca takie dzieciaki do poznawania i pozytywnego odbierania nowych bodźców, które do tej pory były dla nich nieosiągalne. Zastosowanie obecności psa w trakcie terapii powoduje redukcję lęku, zmniejszenie poczucia samotności, a także poprawę nastroju czy samooceny u osób czy to starszych, czy młodszych borykających się z różnymi dysfunkcjami, stymulując ich funkcje poznawcze.
Dogoterapia stosowana jest na całym świecie jako często część podstawowego wsparcia terapeutycznego oraz psychologicznego w szpitalach, na oddziałach dziecięcych, geriatrycznych, onkologicznych i psychiatrycznych. Dogoterapia przynosi wręcz spektakularne efekty podczas jej regularnego stosowania. Niejedna osoba, która zupełnie nie wierzyła w możliwość powodzenia właśnie takiej terapii została pozytywnie zaskoczona jeszcze bardziej pozytywnymi efektami niż te, których się spodziewano.
Dogoterapia – pies jest tutaj tak samo ważny jak człowiek
Mówiąc o kynoterapii, nie można oczywiście zapomnieć o głównych bohaterach, czyli psach. Aby zostać psim terapeutą, zwierzę musi zdać egzamin w Polskim Towarzystwie Kynoterapeutycznym. Nie jest to więc, aż tak bardzo prosty proces dla czworonoga oraz jego właściciela. Żeby podejść do egzaminu, pies powinien mieć ukończony minimum rok w przypadku ras małych i 14 miesięcy w przypadku ras dużych. Egzamin na psiego bohatera obejmuje część ogólną, w której trakcie sprawdzane są umiejętności psa w zakresie chociażby podstawowych komend, nie panikowania na nagłe wydarzenia i dźwięki, a także część specjalistyczną. Część specjalistyczna mocno wiąże się z docelowymi terapiami w jakich psiak ma brać udział, podczas takiego egzaminu na pewno będzie sprawdzona jego odwaga i chęć współpracy z innymi ludźmi.
Pies, który będzie w przyszłości będzie pracował z chorymi jako terapeuta powinien charakteryzować się ściśle określonymi cechami. Taki piesek powinien być w pełni przewidywalny przez swojego opiekuna, niewrażliwy na nagłe bodźce i sytuacje. Bardzo istotny jest fakt, że każdy pies wyspecjalizowany w terapii sprawdzi się jako pies rodzinny, ale nie każdy pies rodzinny sprawdzi się jako kynoterapeuta ze względu chociażby na poziom wyszkolenia, posłuszeństwa i relacji z innymi psami czy ludźmi. Nie każdy osobnik rasy predysponowanej do bycia terapeutą, takich jak labrador czy golden retriver, będzie się rzeczywiście nadawał do pracy w takim środowisku, z naprawdę wielu względów, niestety ale przedstawiciele tej samej rasy mogą być zupełnie inni.
Czy dieta BARF może dyskwalifikować mojego pupila w staraniu się o posadę dogoterapeuty?
Ku zdziwieniu wielu osób, niektóre stowarzyszenia specjalizujące się w szkoleniu psiaków na terapeutów nie przyjmują psów będących na diecie opartej na surowym mięsie. Wynika to z wysokiego ryzyka mikrobiologicznego, związanego z taką formą odżywiania psa, niestety nie każdy właściciel odpowiednio dba o to, aby każdy posiłek psiaka na BARFie był w stu procentach bezpieczni. Surowe mięso bywa nośnikiem wielu szczepów bakterii, niebezpiecznych dla zdrowia ludzi i zwierząt, psiaki które pracują z najmłodszymi pacjentami, którzy z różnych powodów moją mieć zdecydowanie osłabioną odporność, mogą stanowić dla nich wręcz śmiertelne zagrożenie w momencie, kiedy staliby się nosicielami niektórych chorób.
Do tematu kynoterapii należy podchodzić niezwykle rozsądnie, szczególnie jeżeli chodzi o wybór odpowiedniego psiaka. Jednak kiedy mamy w domu małego pacjenta, który jednoznacznie potrzebuje wsparcia, aby jego rozwój był prawidłowy, jak najbardziej warto skusić się na terapię z udziałem psiaka.
Autor
Redakcja RankingKarm.pl