Ogon to bardzo delikatna i dobrze unerwiona część kociego ciała. Jego podstawową funkcją jest wspomaganie utrzymywania równowagi, zwłaszcza podczas wymagających dużego balansu czynności, takich jak chodzenie po wąskim murku, wspinanie się czy przysłowiowe „spadanie na cztery łapy”. Koci ogon jest także narzędziem służącym do komunikacji – jego ruchy i pozycja mogą świadczyć o nastroju zwierzęcia, a także jego ewentualnych zamiarach.
Nic więc dziwnego, że temat martwicy ogona u kota powoduje wiele emocji u właścicieli tych czworonogów. Amputacja to poważna i nieco budząca strach decyzja, która powinna być dokładnie skonsultowana z lekarzem weterynarii. Jeśli kot ma ku niej wskazania – najlepiej wykonać ją jak najszybciej. Czy należy się jej obawiać? O tym przeczytasz w poniższym artykule.
Budowa kociego ogona
Ogon stanowi ostatni odcinek kociego kręgosłupa. Zależnie od rasy zwierzęcia buduje go od 14 do 28 kręgów. Istnieją również rasy pozornie pozbawione ogona (tak zwane bobtail). Najpopularniejszym ich przedstawicielem jest kot rasy Manx posiadający jedynie 3 kręgi ogonowe.
Martwica ogona u kota – powody
Martwica ogona u kota może mieć różne przyczyny, jednak zwykle wynika z wypadków, którym w szczególności ulegają koty wolnożyjące. Najczęściej są to sytuacje komunikacyjne – zderzenia z samochodem czy innym pojazdem, w wyniku którego dochodzi do urazu kręgosłupa bądź powstania głębokich, trudno gojących się ran. Takie rany nie tylko bardzo łatwo ulegają zakażeniu, ale też upośledzają zaopatrzenie ogona w krew, czego konsekwencją jest właśnie martwica. Innym potencjalnym powodem uszkodzenia ogona mogą być walki kotów.
Do martwicy ogona może dojść również w sytuacji, kiedy zwierzę doświadczyło znęcania się. Istnieją przypadki, kiedy ogon kota zostaje „wyrwany” podczas gwałtownego szarpnięcia. Jeśli podczas takiego ruchu dojdzie do urwania włókien nerwowych - zwierzę doznaje bezwładu w obszarze zależnym od wysokości zerwanych włókien względem rdzenia kręgowego. W skrajnych przypadkach niedowład obejmuje również tylne kończyny zwierzęcia, co czyni go niezdolnym do samodzielnego funkcjonowania.
Przyczyną martwicy końcówki ogona u kocich noworodków może być rozwój izoerytrolizy. Dochodzi do niej, gdy kotka z grupą krwi B zostaje pokryta kocurem z grupą krwi A i rodzi młode z grupą krwi A lub AB. Jako że u kotów naturalnie występują przeciwciała przeciwko antygenowi krwi A – kotka wraz z siarą przekaże je kociętom. Zaatakują one ich krwinki czerwone, w wyniku czego dojdzie do niedokrwistości hemolitycznej, której objawem może być między innymi wyżej wspomniana martwica końcówki ogona.
Martwica ogona może być również objawem sepsy u noworodka. Do jej czynników predysponujących zalicza się utrudniony poród, zapalenie listwy mlecznej oraz stan zapalny macicy u kotki, brak przeciwciał matczynych (w wyniku niepodania siary), niską temperaturę otoczenia, a także niewłaściwe podawanie antybiotyków. W tym wypadku należy natychmiastowo wdrożyć odpowiednie leczenie.
Jak prawidłowo opatrzyć uszkodzony ogon kota?
Jeśli rana jest krwawiąca, należy z nią postępować tak, jak z każdą inną krwawiącą raną. Należy ucisnąć ranę i założyć opatrunek, uważając jednak by nie oplatał on ogona zbyt ciasno i zbyt długo. Jeśli uszkodzenie nie jest bardzo poważne i postąpimy z nim odpowiednio, kot może uniknąć martwicy ogona oraz innych powikłań. Po założeniu prowizorycznego opatrunku trzeba jak najszybciej udać się do lekarza weterynarii w celu profesjonalnej oceny i zabezpieczenia rany. Weterynarz poda również kotu leki przeciwbólowe oraz przeciwzapalne.
Martwica ogona u kota – objawy
Objawy martwicy ogona u kota to między innymi:
- sine zabarwienie ogona,
- brak reakcji na ściskanie,
- brak reakcji na ukłucie,
- brak lub bardzo słabe krwawienie po ukłuciu ogona,
- wypadanie sierści z ogona,
- „usychanie” ogona,
- próby odgryzienia ogona przez kota,
- swędzenie okolic ciała w sąsiedztwie ogona.
Wszystkie te objawy mogą być oznaką ciężkiego stanu tkanek ogona z ewentualnym zakażeniem bakteryjnym. W żadnym wypadku nie można ich ignorować - w wypadku zaobserwowania któregoś z nich należy bezzwłocznie udać się do lekarza weterynarii, który fachowo postawi diagnozę i wdroży odpowiednie leczenie.
Kaudektomia – czym jest?
Kaudektomia to nic innego, jak fachowa nazwa amputacji ogona. Jest to zabieg wykonywany w całkowitej narkozie u zwierząt dorosłych. Wskazaniem do jego przeprowadzenia są najczęściej złamania, przez które koty nie są w stanie poruszać ogonem i ciągną go za sobą, co z kolei może prowadzić do kolejnych urazów.
Kaudektomia dawniej była bardzo popularnym zabiegiem u części ras psów, jednakże w Polsce od 1 stycznia 2012 roku jest zabiegiem dopuszczanym jedynie ze względów medycznych, nie tak jak dawniej – estetycznych.
Amputacja ogona u kota – co potem?
Jako iż ogon jest narządem wspomagającym równowagę, po amputacji kot potrzebuje czasu na przyzwyczajenie się do braku jego obecności. Wiele zależy od tego na jakiej wysokości ogon został amputowany – im więcej go pozostało, tym łatwiej jest zwierzęciu przywyknąć do nowego stanu rzeczy. Niezależnie od obszaru zabiegu należy zapewnić czworonogowi odpowiednie warunki domowe umożliwiające mu stopniowe odzyskanie sprawności – dużo czasu i spokoju. Jeśli fragment ogona został pozostawiony, zwierzę raczej nie powinno mieć problemów z nietrzymaniem moczu oraz kału.
Czym grozi pozostawienie martwej końcówki ogona?
Pozostawienie rannej martwej końcówki ogona wiąże się z dużym ryzykiem. Po tym, jak podawany antybiotyk przestanie działać, w ranę z łatwością może wdać się zakażenie. Wówczas martwy fragment stanie się idealnym siedliskiem dla rozwoju bakterii. Taki ogon będzie również zwierzęciu zwyczajnie przeszkadzał – fragment żywej tkanki przylegający do martwicy może swędzieć, a nawet boleć i sprawiać duży dyskomfort. W dodatku martwica może posuwać się dalej, a bezwładnie ciągnący się narząd narazi kota na dalsze urazy. Najbezpieczniej więc chirurgicznie usunąć martwy fragment i oszczędzić pupilowi złego samopoczucia.
Amputacja ogona u kota – cena
Amputacja ogona u kota to koszt około 150 złotych, zależnie od indywidualnego cennika kliniki weterynaryjnej. Warto jednak pamiętać, że do kosztu samego zabiegu należy doliczyć również opłaty za badania, wizyty kontrolne i ewentualne leki.
Warto wspomnieć, że najlepszym sposobem na dbanie o ogon pupila i uniknięcie ryzyka konieczności amputacji jest profilaktyka przed wypadkami, w tym przypadku – niewypuszczanie czworonoga samotnie na zewnątrz. Koty wolnożyjące oraz częściowo wolnożyjące narażone są na wiele niepotrzebnych niebezpieczeństw, a w dodatku same stanowią zagrożenie dla innych zwierząt, takich jak ptaki czy małe gryzonie.
Podsumowanie
Nie ulega wątpliwości, że ogon to istotna część kociego ciała. Wspomaga równowagę, a także ukazuje emocje zwierzęcia. Istnieją jednak szczególne przypadki, kiedy życie bez niego może okazać się dużo bardziej komfortowe, a nawet konieczne. Takim przypadkiem jest między innymi martwica ogona, która zdecydowanie jest wskazaniem do jego częściowej bądź całkowitej amputacji. Należy pamiętać, że tylko lekarz weterynarii jest w stanie odpowiednio ocenić stan ogona Twojego czworonożnego przyjaciela i zalecić jego ewentualne usunięcie.
Autor
Redakcja RankingKarm.pl
